کنترل قیمت دلار و روزهای خوش بانک مرکزی
برخلاف عدم پذیرش معاملات غیررسمی ارزی توسط بانک مرکزی، در سالیان گذشته ایجاد ثبات قیمت دلار در بازار ارز همواره از جمله مهمترین اهداف نهاد بازارساز بوده است.
وضعیت بازار به نفع بانک مرکزی است. مراجع رسمی کشور عمدتا دخالت خود در معاملات آزاد ارزی را تکذیب میکنند، اما نوسان در این بازار عاملی برای نقد تیم اقتصادی دولت است. بررسیها نشان میدهد که تیم مدیریتی حال حاضر بانکمرکزی اقبال خوبی در کنترل نوسانات قیمت دلار در بازار ارز دارد. نمودار قیمت دلار بازار آزاد در ماههای سپری شده از سال جاری و حتی در بازار سال گذشته نشان میدهد که عمده نوسانات قیمتی شدید پس از مدتی جبران شده و آرامش به بازار بازگشته است.
بهطور مثال در میانههای فروردین سال جاری با تشدید آتش درگیریها میان ایران و رژیم صهیونیستی، انتظارات تورمی فعالان بازار افزایش یافت. با تقویت انتظارات فعالان بازار قیمت دلار در معاملات نقدی تا رقم 67 هزار تومان بالا رفت. سقف این رشد قیمت در بازار پشت خطی حوالی 70 هزار تومان بود. اما با فروکش کردن آتش درگیریها دمای معاملات ارزی نیز کاهش یافت و قیمت دلار بازار آزاد به کانالهای 58 و 59 هزار تومانی بازگشت. تحلیلگران عامل اصلی کاهش دامنه نوسان نرخ ارز و وجود ثبات در معاملات غیررسمی را در تقویت ذخایر ارزی کشور جستوجو میکنند.
در یک سال اخیر رسانههای داخلی و خارجی به دفعات از بهبود درآمدهای ارزی کشور از محل فروش نفت خبر دادهاند. با افزایش درآمدهای ارزی از یکسو و مدیریت بهینه این منابع از سوی دیگر، بازار در یک شرایط تعادلی قرار گرفته که در صورت به هم خوردن این شرایط نیز پس از مدت نسبتا کوتاهی مجددا به سمتش حرکت میکند. در این میان برخی از تحلیلگران عوامل مختلف دیگر مانند کمرنگ شدن سایه جنگ منطقهای و همچنین وجود یک رکود نسبی در بازار را نیز در توجیه آرامش بازار مطرح میکنند. اما در یک سال و نیم اخیر بازار کشور شاهد انواع و اقسام ریسکهای سیاسی و فشارهای تقاضا بوده که این موارد میتواند دلایل ذکر شده را زیر سوال ببرد. در مجموع میتوان گفت که بانک مرکزی با اتکا به درآمدهای نفتی و مدیریت بهینه خود در حال سپری کردن روزهایی کمنوسان است.
با توجه به شرایط کنونی، کارشناسان معتقدند که هرگونه ریسک جدید که فروش نفت کشور را تهدید کند میتواند تاثیر چشمگیری بر روند بازار ارز داشته باشد. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار بازار غیررسمی در عصر روز گذشته با حدود 150 تومان رشد نسبت به نرخ روز گذشته در رقم 59 هزار و 850 تومان معامله شد. هر قطعه سکه طلا طرح جدید نیز در روز گذشته با رشد 135 هزار تومانی در رقم 43 میلیون و 300 هزار تومان به فروش رسید.