عامل اصلی اختلال جهانی، حمله سایبری است یا آپدیت نرم افزاری؟

آخرالزمان را مردم روز جمعه در سراسر جهان به چشم خود دیدند: تعطیلی فرودگاه‌ها، سرگردانی مسافران، از کار افتادن سایت‌ها، اختلال در شبکه‌های تلویزیونی، اختلال در شبکه‌های ریلی و لغو شدن مسافرت‌ها با اتوبوس. تا لحظه تنظیم گزارش، میزان خسارت‌ها مشخص نشده است، اما به نظر می‌رسد با ارقام کمرشکنی طرف باشیم.

به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، روز جمعه، خطوط هوایی، بانک‌ها و پخش‌کننده‌های تلویزیونی از جمله شرکت‌هایی بودند که در سرتاسر جهان با اشاره به مشکلات فنی، اختلالاتی را گزارش کردند. قطع عظیم فناوری جهانی در روز جمعه خطوط هوایی، خدمات پزشکی، برنامه‌های تلویزیونی، بانک‌ها و تعداد زیادی از مشاغل و خدمات دیگر را در سراسر جهان از بین برد که نمونه‌ای خیره‌کننده از وابستگی شکننده اقتصاد جهانی به نرم‌افزارهای خاص است.

این نشان می‌دهد وقتی همه چیز بد پیش برود، تا چه حد می‌تواند برای بشریت ترسناک شود.  این قطعی به «CrowdStrike» نسبت داده شد، یک شرکت امنیت سایبری که نرم‌افزار آن توسط صنایع زیادی در سراسر جهان برای محافظت در برابر هکرها و نفوذهای خارجی استفاده می‌شود. به‌نظر می‌رسد به‌روزرسانی نرم‌افزاری که توسط «CrowdStrike» صادر شده است، ریشه مشکل بوده و منجر به از کار افتادن ماشین‌هایی که از سیستم عامل مایکروسافت ویندوز استفاده می‌کنند، بوده است.

خطوط هوایی که از کار افتادند

فرودگاه‌های سراسر ایالات متحده در اوایل روز جمعه پس از قطعی «CrowdStrike»، همپای سراسر جهان که پروازها مختل و مسافران سرگردان شده بودند، دچار هرج و مرج شدند. به گفته اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده، حداقل سه شرکت هواپیمایی بزرگ ایالات متحده، یعنی امریکن، یونایتد و دلتا، یک روز پس از قطعی بزرگ در مایکروسافت که برای مدت کوتاهی برخی پروازها را متوقف کرد، همه پروازها را لغو کردند.  رایان ایر، یکی از بزرگ‌ترین خطوط هوایی اروپا، در وب‌سایت خود اعلام کرد که به‌دلیل قطعی طرف سوم «IT» که «کاملا خارج از کنترل ماست» در شبکه خود دچار اختلال شده است.

این شرکت هواپیمایی به مشتریانی که روز جمعه قصد سفر داشتند، گفت که در فرودگاه «چک‌این» کنند، زیرا «چک‌این آنلاین» در دسترس نبود. این مسائل همچنین در فرودگاه‌های سراسر جهان از جمله فرودگاه بین‌المللی هنگ‌کنگ، فرودگاه سیدنی، فرودگاه براندنبورگ برلین، فرودگاه اسخیپول در آمستردام و فرودگاه بین‌المللی دبی احساس شد. در فرودگاه منچستر در بریتانیا، صف‌های طولانی در منطقه خروجی وجود داشت؛ زیرا بسیاری از کانترها از کار افتاده بودند.

خطوط اضطراری در آمریکا مختل شدند

سیستم هشدار اضطراری ایالات متحده در رسانه‌های اجتماعی اعلام کرد که در ایالات متحده این قطعی بر خطوط اضطراری ۹۱۱ در «چند ایالت» تاثیر گذاشته است.  این سازمان گفت افرادی که شرایط اضطراری را تجربه می‌کنند، باید با شماره پلیس محلی یا آتش‌نشانی خود تماس بگیرند. در فونیکس، گزارش‌هایی مبنی بر از کار افتادن سیستم‌های واکنش اضطراری وجود داشت که باعث شد حداقل یکی از بیمارستان‌ها، آمبولانس‌ها را به مراکز دیگر هدایت کند. در بریتانیا، سرویس بهداشت ملی دسترسی به سیستم‌های کامپیوتری خود را در تعدادی از بیمارستان‌ها و مطب‌های پزشکان از دست داد که بسیاری از آنها مجبور شدند به سیستم «آی‌تیِ قدیمی» خود بازگردند.  همچنین بیمارستان دانشگاه شلزویگ-هولشتاین، یک مرکز مراقبت‌های پزشکی بزرگ در آلمان، در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که به‌دلیل قطعی، اقدامات انتخابی را در روز جمعه در دو محل خود لغو کرد.

 اختلال در شبکه‌های تلویزیونی

بسیاری از پخش‌کنندگان تلویزیون نیز مشکلاتی را گزارش کردند. در فرانسه، TF۱ و Canal+، از جمله پربیننده‌ترین‌های فرانسه، در پست‌هایی در شبکه اجتماعی ایکس گفتند که نمی‌توانند روی آنتن بروند. کریستف بوگراند-گوئرین، مجری TF۱ در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «همه ما روی صحنه هستیم، اما یک خرابی عظیم در اتاق کنترل وجود دارد» که پخش زنده را غیرممکن می‌کند.

 حمله سایبری یا اشکالات یک‌ آپدیت؟

میشل مک‌گینس، هماهنگ‌کننده امنیت سایبری ملی استرالیا، در اظهاراتی بیان کرد که هیچ اطلاعاتی وجود ندارد که نشان دهد این یک حادثه مرتبط با امنیت سایبری باشد.  نمایندگان «CrowdStrike» به درخواست نیویورک‌تایمز برای اظهارنظر در روز جمعه پاسخ ندادند. مایکروسافت نیز از اظهارنظر خودداری کرد.

به گفته لوکاس اولجنیک، محقق و مشاور مستقل امنیت سایبری، به نظر می‌رسد قطعی جهانی که کامپیوترهای مایکروسافت ویندوز را تحت تاثیر قرار داده است، ناشی از به‌روزرسانی امنیتی ناقص نرم‌افزار «CrowdStrike» به نام «Falcon Sensor» بوده است. اگرچه یک «تعمیرِ به‌روزشده» قبلا برای کامپیوترها ارسال شده است، اولجنیک گفت که مشخص نیست چقدر طول می‌کشد تا مشکل حل شود. اولجنیک تصریح کرد: «این قطعی‌ها نشان می‌دهد سیستم‌های فناوری در زمانی که تا این حد به هم مرتبط هستند چقدر می‌توانند شکننده باشند.» او گفت: «یک اشتباه، یا دستکاری مخرب، ممکن است میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار دهد و باعث ضرر مالی زیادی شود.»