اغلب در بحث قیمت، شاهد گران‌تر شدن کالا‌ها به‌ویژه کالا‌های مرتبط با مراسمات و تورمی عمومی در بخش مواد غذایی هستیم. هر سال هم دولت و نهاد‌های ناظر بر بازار، لیست‌های نرخ مصوب اقلام را به صنوف و مردم اعلام می‌کنند، اما انگار زور این مصوبات هیچ وقت قرار نیست به بازار برسد.

تورم به پیشواز محرم رفت

امسال نیز مانند گذشته، بازار برای گرانی به پیشواز ماه محرم رفت و از حدود ده روز مانده به شروع آن، تغییر و تحولات نرخی در اغلب کالا‌ها به‌ویژه نرخ برنج، قند و شکر و روغن رخ داد. علی احمدی، از بنکداران بازار مواد غذایی و فعال اقتصادی، درباره وضعیت فعلی اقلام گفت: طی دو الی سه هفته اخیر برنج تا حدود ۱۰ درصد، قند و شکر تا ۲۰ درصد، روغن نباتی و چای نیز به طور تقریبی تا ۱۵ درصد رشد قیمت را تجربه کردند.

این رشد قیمت‌ها درحالیست که با آغاز ده روز اول محرم، باید انتظار گرانی بیشتر را هم داشته باشیم. هنوز لیست قیمت‌های مصوب از سمت دولت اعلام نشده و تمام افزایش نرخ‌ها یا به صورت غیررسمی توسط برخی فروشندگان انجام شده یا خود تولیدکنندگان قیمت‌ها را رشد داده‌اند.

همیشه در این ایام، برخی نابه‌سامانی‌ها چه در بحث عرضه و چه در مسئله قیمت‌ها وجود دارد که انکارناپذیر است. پس از گذر از مراسمات و مناسبت‌ها، همیشه فضای بازار کمی آرامتر می‌شود.

همکاری‌های غیرعادی

مشاهده بازار، مسئله مهمی را نشان می‌دهد که می‌تواند تبدیل به دغدغه‌ای جدی شود؛ آن هم بحث عرضه کالا‌ها توسط فروشگاه‌های بزرگ با قیمت‌ها و تخفیفات عجیب است. در زمانی که برخی از تولیدکنندگان قیمت اقلام خود را افزایش داده و نرخ درج شده بر روی کالا‌ها هم حاکی از این گرانیست، بعضی از فروشگاه‌های بزرگ کالا‌ها را با قیمت‌های پیشین، ولی به نام تخفیف به مردم عرضه می‌کنند.

به عنوان مثال اگر قیمت یک کالا تا هفته پیش ده هزار تومان بود و الان تولید‌کننده نرخ دوازده هزار تومان را روی کالا درج کرده است اما فروشگاه‌های بزرگ به عنوان تخفیف، کالا را با همان قیمت ده هزار تومان به مردم می‌فروشند.

بعضی از فعالان بازار و بنکداران به این موضوع اعتراض داشته و معتقدند که فروشگاه‌های بزرگ با تولیدکنندگان همکاری‌های پنهانی داشته و این تعاملات باعث می‌شود تا مردم دیگر از واحد‌های صنفی معمولی که کالا را براساس نرخ درج شده می‌فروشند، خرید نکنند.

اصناف خرد بازنده بازی بزرگان

نگرانی بابت محل خرید مردم برای مواقعی که در مراسمات و مناسبت‌های تقویمی قرار داریم، اوج می‌گیرد چرا که این زمان‌ها بیشتر به زیان واحد‌های صنفی و مغازه‌های کوچک عمل می‌شود. در این ایام میزان تقاضا بیشتر بوده و مردم اغلب حجم خرید بالاتری دارند. بدیهیست که افراد تمایل داشته باشند تا مایحتاج خود را با نرخ‌های پایین‌تری تهیه کنند. مشکل جاییست که تولیدکننده براساس تقویم، قیمت را بالا برده، اما در عوض با فروشگاه‌های بزرگ بده‌بستان‌های گسترده داشته و در نهایت کالا‌ها با تخفیفات زیاد عرضه شوند.

آنطور که بازار نشان داده، علاقه چندانی به مسئله مصوبات و چارچوب‌های قیمتی نداشته و براساس آن حرکت نمی‌کند. حال هم که در آستانه تغییر دولت و روی کار آمدن دولت چهاردهم هستیم، به نظر می‌رسد بازار بیش از همیشه رها شده و هر کس براساس بضاعت خود، سهمی در تشدید تورم به‌ویژه گرانی مواد غذایی ایفا می‌کند.