وضعیت نوبت‌دهی در مطب پزشکان
اکوبورس: پژوهشگران با انجام یک تحقیق وضعیت نوبت‌دهی و زمان انتظار بیماران را در مطب‌های پزشکی شهر تهران بررسی کردند.
به گزارش اکوبورس به نقل از ایسنا، یکی از عوامل بسیار مهم در مدیریت زمان انتظار بیماران سرپایی، استفاده از سیستم نوبت‌دهی برای بیماران غیر اورژانس است. این سیستم‌ها با نظم‌دهی به ورود بیماران و منابع، در تسریع و یکنواخت کردن جریان کار موثر هستند. با توجه به اهمیت این موضوع و نقش زمان انتظار در رضایت بیماران، پژوهشگران با انجام یک مطالعه وضعیت نوبت‌دهی و مدیریت زمان انتظار بیماران سرپایی را در مطب‌های پزشکی شهر تهران را بررسی کردند. این مطالعه در سال ۱۳۹۸ انجام شد و طی آن ۲۰۸ پرسش‌نامه در مطب‌های علاقه‌مند به شرکت در تحقیق، توزیع شد و عملکرد مطب‌های پزشکی از نظر نوبت‌دهی و مدیریت زمان انتظار بیماران، مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های به‌دست آمده از این پرسش‌نامه‌ها با روش‌های آماری تحلیل شدند. بیشتر از نیمی از مطب‌های مورد بررسی، مطب پزشکان متخصص بود. میانگین سنی این پزشکان ۵۰.۳ سال بود. این پزشکان حداقل ۳۲ سال و حداکثر ۹۰ سال داشتند. میانگین سابقه طبابت پزشکان ۱۷.۴ سال، حداقل سابقه سه سال و حداکثر ۶۰ سال بود. ارزیابی شیوه پذیرش بیماران در مطب‌ها نشان داد که معمولاً ۶۹.۸ درصد از مطب‌ها، از ترکیبی از دو شیوه پذیرش شامل دادن نوبت قبلی و پذیرش بیماران بدون نوبت استفاده می‌کنند؛ ولی با این حال برخی از مطب‌ها، صرفاً بیماران را بر اساس وقت قبلی پذیرش می‌کردند (۲۱.۴ درصد). حدود ۶۸.۸ درصد از مطب‌ها در زمان نوبت‌دهی، ساعت و دقیقه اختصاصی برای حضور بیمار مشخص می‌کردند که ۵۳ درصد آن‌ها در ساعت و دقیقه ثبت‌شده، صرفا نام یک بیمار را ثبت می‌کردند و ۴۷ درصد از مطب‌ها برای کاهش و حذف تاثیر منفی عدم مراجعه افراد، در هر بازه زمانی به چند بیمار همزمان نوبت می‌دادند. همچنین در اکثر مطب‌ها به دو بیمار، نوبت همزمان داده می‌شد. فاصله زمانی بین دو نوبت متوالی در اکثر مطب‌ها دارای سیستم نوبت‌دهی، ۱۵ دقیقه در نظر گرفته شده بود. با این حال؛ در کل مطب‌ها این شاخص کم‌تر از ۱۵ دقیقه بود. در ۵۹.۳ درصد از مطب‌ها، اولویت ویزیت با بیمارانی بود که نوبت قبلی داشتند و بیماران بدون نوبت در انتهای زمان کاری ویزیت می‌شدند. با این‌حال در ۱۴.۸ درصد مطب‌ها ضمن اولویت دادن به بیماران دارای وقت قبلی، بیماران بدون نوبت مابین سایر بیماران ویزیت می‌شدند. بررسی‌های این تحقیق نشان داد که سهم قابل توجهی از مطب‌ها به نوعی از سیستم‌های نوبت‌دهی استفاده می‌کنند و فقط هشت درصد مطب‌ها به شکل سنتی و فقط بر اساس مراجعات روزانه فعالیت می‌کنند. این اطلاعات نشان داد که سیستم نوبت‌دهی مورد پذیرش اکثر مطب‌ها قرار دارد و نیازی به فرهنگ‌سازی اولیه وجود ندارد. اولین اقدام می‌تواند در ارتقای سیستم‌های نوبت‌دهی موجود باشد. با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان گفت که پزشکان جوان‌تر با سابقه کاری کم‌تر، بیشتر تمایل به استفاده از روش‌های نوین در مدیریت پذیرش و نوبت‌دهی به بیماران دارند. به نظر می‌رسد که ساده و کاربر پسند بودن روش‌ها و نرم‌افزارها می‌تواند تمایل پزشکان با سابقه‌تر را به استفاده از روش‌های نوین در این زمینه افزایش دهد. به گفته پژوهشگران این مطالعه انجام این مطالعه و مطالعات مشابه در سطوح مختلف، اطلاعات مناسبی برای طراحی و توسعه سیستم‌های نوبت‌دهی بیماران سرپایی خواهد داشت. اطلاعات منتشر شده در این زمینه حتی می‌تواند بازوی کمکی طراحان نرم‌افزارهای مدیریت مطب باشد تا با اطلاع از ویژگی‌ها و شرایط سیستم ارائه خدمات سلامت بتوانند نرم‌افزارهایی کاربر پسند و مناسب نیاز سیستم سلامت طراحی کنند. در انجام این تحقیق، افسون آیین‌پرست، فرانک فرزدی و علی اصغر حائری مهریزی؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات سنجش سلامت پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، مشارکت داشتند. یافته‌های این مطالعه مرداد ماه سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان «وضعیت نوبت‌دهی در مطب‌های پزشکی شهر تهران و عوامل موثر بر آن» در نشریه پایش؛ مجله علمی پژوهشی علوم بهداشتی جهاددانشگاهی منتشر شده است.
