۱۵هزار تومان سود برای قاچاق یک لیتر بنزین!
اکوبورس: اختلاف نرخ سوخت و به ویژه بنزین در داخل با کشورهای همسایه سود بالایی را از محل قاچاق آن می‌کند؛ به‌طوری‌که برای هر لیتر بنزین تا ۱۵ هزار تومان سودآوری دارد. این موضوع ناشی از پرداخت سالانه هزاران میلیارد تومان یارانه پنهانی است که دولت به طور جدی به دنبال اصلاح آن در بودجه سال ۱۳۹۹ است.
به گزارش اکوبورس، طبق آخرین اعلام نوبخت- رئیس سازمان برنامه و بودجه- سالانه حدود ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان بابت یارانه‌های پنهان و آشکار پرداخت می‌شود و این در شرایطی است که آمار سال گذشته از این حکایت داشت که تا مرز ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان آن به یارانه‌های پنهان اختصاص دارد. یارانه‌های پنهان عمدتا در سوخت، کالاهای اساسی و دارو پرداخت می‌شود؛ به طوری‌که بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان به حوزه انرژی، نفت و مشتقات آن اختصاص دارد که حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از این رقم نیز بابت یارانه بنزین پرداخت می‌شود. اختلاف نرخ سوخت بین ایران و کشورهای همسایه موضوعی بوده که همواره مورد توجه کارشناسان و مسئولان به ویژه در دولت قرار داشته است؛ چراکه موجب قاچاق سوخت و هدر رفت یارانه‌ای می‌شود که دولت سالانه از این بابت پرداخت و در نتیجه آن هزینه سنگینی به اقتصاد ایران تحمیل می‌کند، اما هنوز اتفاق خاصی برای اصلاح این روند رخ نداده است. پایین بودن نرخ نسبی بنزین در داخل منجر به افزایش مصرف آن شده و درحال‌حاضر ثروتمندان و دهک‌های بالا ۲۳ برابر سایر دهک‌ها یارانه بنزین دریافت می‌کنند و از سویی دیگر پایین بودن نرخ نسبی آن در مقایسه با کشورهای همسایه منجر به قاچاق آن می‌شود. سود قاچاق سوخت به ترکیه، ترکمنستان و آذربایجان طبق این اطلاعات، سود قاچاق بنزین از ایران به ترکیه در هر لیتر ۱۵ هزار و ۶۰۵ تومان است. نرخ بنزین در ترکیه به ۱.۲۳ دلار می‌رسد که بر مبنای ریالی حدود ۱۶ هزار و ۶۰۵ تومان است؛ در نتیجه در مقایسه با نرخ ۱۰۰۰ تومانی بنزین در ایران، سود قاچاق آن ۱۵ هزار و ۶۰۵ تومان برآورد شده است. یا در مورد قاچاق بنزین به آذربایجان، سود هر لیتر به ۵۳۴۵ تومان می‌رسد؛ به‌گونه‌ای که نرخ این سوخت در آذربایجان ۴۷ سنت است که معادل ریالی آن ۶۳۴۵ تومان بوده و در نتیجه اختلاف نرخ ۵۳۴۵ تومانی ایجاد می‌کند. در مورد گازوئیل نیز به این ترتیب است که در ترکیه هر لیتر گازوئیل ۱.۱۲ دلار است و معادل ریالی آن به ۱۵ هزار و ۱۲۰ تومان می‌رسد که سود ناشی از قاچاق آن در هر لیتر ۱۴ هزار و ۶۲۰ تومان می‌شود. همچنین اگر هر لیتر گازوئیل به ترکمنستان قاچاق شود، با توجه به نرخ ۴۳ سنتی آن در هر لیتر که معادل ریالی آن ۵۲۶۵ تومان است، سود قاچاق گازوئیل به ترکمنستان ۴۷۶۵ تومان در هر لیتر می‌شود. اختلاف نرخ بین سوخت در ایران و کشورهای منطقه موضوعی است که حدود ۱۰ سال پیش و در قانون هدفمندی یارانه‌ها مورد توجه قرار گرفت تا این روند اصلاح شود. بر این اساس در قانون آمد که باید نرخ فروش داخلی بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع و سایر مشتقات نفت با لحاظ کیفیت حامل‌ها و با احتساب هزینه‌های مربوطه به‌تدریج تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه کمتر از ۹۰ درصد نرخ تحویل روی کشتی (فوب) در خلیج‌فارس نباشد. با این وجود طی این سال‌ها در دفعاتی محدود دولت‌ها نسبت به اصلاح نرخ حامل‌های انرژی اقدام کردند اما در چند سال اخیر با توجه به شرایط خاص اقتصادی این اقدام صورت نگرفت، ولی دولت در سال گذشته و امسال با توجه به الزام برای اصلاح پرداخت یارانه‌های پنهان، کاهش هزینه در این بخش برنامه‌هایی را در دستور کار دارد که در صورت موافقت مجلس آن را در دستور کار قرار خواهد داد. البته تاکید شده که این به معنی افزایش نرخ سوخت برای دهک‌های مختلف نیست و پیش از این تاکید بر اصلاح اختصاص یارانه به دهک‌های بالا بوده است. طبق گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، منابع ناشی از اصلاح پرداخت یارانه‌های پنهان می‌تواند یکی از منابع جایگزین نفت در بودجه باشد. قیمت و سود هر لیتر قاچاق سوخت به کشورهای همسایه منبع: ایسنا
