عوامل اصلی موثر در روند فعلی بورس و محدود‌کننده بازدهی شرکت‌ها
لی بهشتی روی روند کنونی بورس را متاثر از چند عامل اصلی و محدود‌کننده بر بازدهی شرکت‌ها دانست و به دنیای اقتصاد گفت: آنچه هفته قبل پیرامون شناسایی زیان ۲۱ هزار میلیارد تومانی خودروسازان در قالب تعدیلات سنواتی سال ۱۴۰۰ و ۹ ماهه ۱۴۰۱ رخ داد، سبب شد سهامداران وارد فروش شوند.
این مهم در کنار نوسان منفی نرخ دلار در راستای خوش‌بینی‌های احتمالی نسبت به از‌سرگیری مذاکرات هسته‌ای وضعیتی را در بازار سهام به وجود آورد که طی آن تابلوهای معاملاتی به رنگ قرمز درآمدند. علاوه بر این دو متغیر، دخالت سیاست گذار در بازار به عنوان مهم‌ترین مانع سیاستی از اواسط اردیبهشت دست به دست عوامل دیگر داد تا حاشیه سود صنایع و شرکت‌های سهامی با تهدید جدی مواجه شود.
در حالی که بازار سهام به سمت جلب اعتماد سرمایه‌گذار گام برداشته بود، برخی سیاست گذاری‌ها شرایطی را در این بازار رقم زد تا مجددا وارد بی‌اعتمادی از سوی سرمایه‌گذاران خرد شود. تحلیل وضعیت کنونی بازار سهام نشان می‌دهد سهامداران با توجه به دورنمایی که می‌بینند ترجیح می‌دهند استراتژی احتیاط را پیاده کنند و نظاره‌گر جریان معاملات از دور باشند.
بورس در حالی این هفته کانال ۲.۲ میلیون واحدی را از دست داد که متاثر از نوسان قیمت دلار و پیشروی نگرانی سرمایه‌گذاران از دورنمای بنگاه‌ها و چشم‌انداز اقتصاد ایران بود. به همین دلیل به نظر می‌رسد سمت تقاضا همچنان در شرایط شک و تردید به سر ببرد. بنابراین با بی اعتمادی شکل گرفته در بازار، سرمایه‌گذاران تمایلی به ورود دوباره پول به بازار سهام ندارند و حتی ممکن است در نقش فروشنده ظاهر شوند.
با توجه به اینکه صنعت خودرو نقش پررنگی در سمت و سوی دماسنج اصلی بورس ایفا می‌کند روند این صنعت می‌تواند اثرات مخربی بر جریان داد و ستدها بر جای بگذارد. بنابراین وقتی صنایعی که از منظر فاندامنتال سودآوری چشمگیری ندارند در قامت لیدر بازار ظاهر می‌شوند می‌توانند بازار را از روند تعادلی خارج کنند. باید ریزش بورس در روز شنبه را مرتبط با اخبار منفی ایران خودرو دانست. همزمان با این اتفاق برخی اخبار بین‌المللی وضعیت بازارها در داخل را تحت‌تاثیر قرار داد. به طوری که یکشنبه همه بازار عقبگرد قیمتی معناداری را در معرض نمایش گذاشتند.
وقتی بحث کاهش قیمت دلار مطرح می‌شود، بازار سهام دچار سردرگمی می‌شود. در نتیجه هرگاه دلار وارد مدار نزولی شود این مهم هم می‌تواند به عنوان محرک بازار در جهت صعودی محسوب شود و هم می‌تواند پیامی مبنی بر فروش باشد. در صورت جدی شدن امیدواری‌های هسته‌ای، بازار سهام در بلندمدت از این جریان مثبت منتفع خواهد شد.
در صورتی که نزول قیمت دلار تداوم یابد و در کانال‌های قابل پیش‌بینی و محدوده ۴۱ تا ۴۷ هزار تومان آرام بگیرد این ارقام در صورت‌های مالی شرکت‌های صادرات‌محور و دلاری بورس اثر منفی نخواهد گذاشت. اکنون بازار سهام با کاهش حجم نقدینگی مواجه است. برای در پیش گرفتن رود صحیح باید نظرات بنیادی و فاندامنتال جایگزین یکه‌تازی تحلیل تکنیکال شود.
اگر این گزاره مهم رخ دهد بازار کمتر در معرض رفتارهای هیجانی قرار می‌گیرد. روند نزولی اخیر بورس مقطعی است و بازار سهام به‌زودی از منگنه معاملاتی خارج خواهد شد. همه بازارهای رقیب وارد مرحله رکودی خواهند شد اما بازار سهام می‌تواند از این وضعیت به نفع خود بهره ببرد و انتظار می‌رود به دلیل اثرگذاری برخی از متغیرهای اقتصادی بر بورس در این بازار شاهد رونق بود. فعالان بورسی این روزها چشم به تحولات داخلی و خارجی دوخته‌اند و حالا پس از سلب اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار باید منتظر ماند تا مشخص شود چه عاملی می‌تواند از جو منفی حاکم بر بورس بکاهد.
این متغیر ممکن است به یک خبر سیاسی متصل باشد یا ممکن است برخی اخبار از جدی شدن آزاد‌سازی منابع بلوکه شده ایران، سرمایه‌گذار را به بورس بازگرداند. در این میان حتی ممکن است اخبار مرتبط با پول‌های بلوکه‌شده در بازار خودرو نیز بتواند نقدینگی آزاد‌شده را وارد بورس کند. بنابراین نمی‌توان بطور مشخص اعلام کرد بازار از چه زمانی می‌تواند در جهت صعودی کامروا شود.
