فقط تعطیل کردن بلدیم؟!
کمبود سوخت و لزوم کاهش مصرف انرژی، ادارات ، بانک ها، مدارس و دانشگاهها را به تعطیلی کشانده است. گویی کشور در تعطیلات نوروز به سر می برد و عملا نیمه تعطیل است.
هوای مه گرفته و تنگی نفس شهروندان و تعطیلی های پیاپی ، اتفاقات آشنایی است که سالهاست گریبان شهرهای کشورمان را گرفته است و امسال مشکلات ناترازی انرژی نیز به آن اضافه شده است. کمبود سوخت و لزوم کاهش مصرف انرژی، ادارات ، بانک ها، مدارس و دانشگاهها را به تعطیلی کشانده است. گویی کشور در تعطیلات نوروز به سر می برد و عملا نیمه تعطیل است.
کشور ما در این سال‌ها تبعات آلودگی هوا در فصول سرد سال را تجربه کرده است و همواره شاهد تعطیلی یک یا چند روزه مدارس و یا ادارات به دلیل انباشت آلاینده ها در شهرهای صنعتی کشور بوده‌ایم.
اما آثار و تبعات اقتصادی ، اجتماعی و آموزشی این تعطیلات خصوصا وقتی که استمرار داشته باشد بیشتر از آن چیزی است که فکرش را میکنیم.
تبعات اقتصادی
چند سال پیش سازمان همکاری و اقتصاد بین‌المللی (OECD) مطالعه‌ای را روی آثار اقتصادی ناشی از آلودگی هوا بر اقتصاد جهانی انجام داده بود که نشان می داد هر سال میلیاردها دلار از اقتصاد جهان به خاطر آلودگی هوا از بین می‌رود و حجم آن تا سال ۲۰۶۰ میلادی به ۳.۷ میلیارد دلار خواهد رسید.
تعطیلات بر اقتصاد ایران هم اثرات منفی خود را میگذارد. بر اساس آمار موجود با با هر بار تعطیلی ادارات و مراکز دولتی، ۸۸ درصد از اقتصاد کشور دچار مشکل می شود حتی اگر بانک‌ها باز باشند و شاخص بورس نیز روند صعودی داشته باشد. این در حالی است که بر اساس برنامه هفتم توسعه کشور ، رشد اقتصادی ۸ درصدی اقتصاد ایران به عنوان هدف تعریف شده است که ۵.۲ درصد از آن باید از محل رشد سرمایه و ۲.۸ درصد از محل بهره وری حاصل شود.
تعطیلی ناخواسته به هر دلیلی که رخ دهد، بر اقتصاد کشور تاثیرگذار است. الزام کارخانه‌ها به توقف فعالیت، آثار قابل‌توجهی بر تولید دارد و کارخانه‌ها را دچار ضرر مالی می‌کند به طوری که کاهش تولید، افزایش هزینه‌های ثابت و تأخیر در تحویل سفارشات از جمله پیامدهای اصلی تعطیلی آلودگی هواست و این مشکلات میتواند باعث کاهش درآمد، کاهش صادرات و حتی از دست دادن سهم بازار شود.در چنین شرایطی، کارخانجات برای جبران ضررهای مالی ممکن است مجبور به تعدیل نیرو شوند.
تبعات اجتماعی تعطیلات اجباری
بیماری و فوت شهروندان به دلیل آلودگی هوا نیز به صورت مضاعف هزینه های بهداشتی و درمانی کشور را بالا می برد که در این راستا علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت، از خسارت ۱۲ میلیارد دلاری آلودگی هوا به کشور، مرگ سالانه هفت هزار نفر در تهران به دلیل آلودگی هوا خبر داده بود.
از سوی دیگر نگرانی افراد از آینده شغلی خود و افسردگی های ناشی از بیکاری میتواند آثار زیان بار اجتماعی را به همراه داشته باشد.
اثرات مخرب آموزشی
بعد از همه گیری کرونا به سبب شرایط ویژه پیش آمده، آموزش و پرورش
طرح آموزش غیر حضوری را دنبال کرد واپلیکیشن شاد را برنامه ریزی و طراحی کرد تا دانش آموزان با عدم حضور در مدرسه مباحث درسی را دنبال کنند.
اما مشکلات این طرح کم نبود . کمبود زمان آموزش غیر حضوری به نسبت آموزش حضوری، عدم انتقال درست مطالب به دانش آموزان از طریق مجازی علیرغم تلاش بسیاری از معلمان ، عدم وجود بستر مناسب برای ارزیابی دانش آموزان ، بلاتکلیفی و سردرگمی خانواده ها خصوصا دانش آموزانی که هر دو والد شاغل بودند، همه این موارد سبب شد که افت تحصیلی در میان جامعه دانش آموزی محسوس شود .
شاید میانگین پایین معدل در سالهای پایانی دوره متوسطه از آثار روش غیر حضوری آموزشی باشد. البته قطعا عوامل دیگر از جمله نداشتن چشم انداز و امید به آینده در میان دانش آموزان در این نتیجه ، بی تاثیر نبوده است ولی به نظر می رسد آموزش های غیرحضوری در سالهای گذشته این معضل را تشدید کرده است.
با این اوصاف تعطیلی‌های ناشی از آلودگی هوا، تاثیرات اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای به همراه دارد و اگرچه ممکن است به طور موقت از شدت آلودگی هوا بکاهد یا ناترازی انرژی را برطرف کند و باعث کاهش مصرف شود، اما هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی بالایی را نیز به دنبال خواهد داشت.
