عربستان به دنبال پایان دادن اختلافات با ایران در اوج تنش منطقه؟!
کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان، در یک نشست منطقه‌ای با حضور رئیس جمهور پزشکیان، به ادامه ارزیابی سرریز گسترده‌تر تشدید تنش ایران و اسرائیل پرداختند.
پزشکیان روز پنجشنبه در حاشیه نشست گفت وگوی همکاری‌های آسیایی در دوحه، پایتخت قطر با فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی دیدار کرد. وی پیش از آن نیز با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر دیدار کرد.
به نوشته المانیتور، ایران سه‌شنبه شب نزدیک به 200 موشک شلیک کرد و سایت‌های مختلف از جمله پایگاه‌های هوایی در سراسر اسرائیل را هدف قرار داد. ایران گفت این رگبار موشکی در تلافی ترور حسن نصرالله، رهبر حزب الله و همچنین رهبران ارشد حماس و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است.
همزمان با نگرانی از واکنش شدید اسرائیل، کشورهای حاشیه خلیج فارس از هرگونه تأثیر احتمالی بر تاسیسات انرژی و جریان روان تجارت نفت و گاز نگران هستند.
المانیتور روز چهارشنبه گزارش داد در حالی که اسرائیل در حال برنامه‌ریزی برای اقدام علیه ایران و متحدان آن پس از پاسخ موشکی تهران است، ایالات متحده تهدیدها در منطقه خلیج فارس را زیر نظر دارد – که 31 درصد از تولید جهانی نفت خام را تشکیل می‌دهد.
یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، به المانیتور گفت: «واشنگتن پیش از اینکه اقدامات بعدی خود را برای حفاظت از منافع آمریکا و متحدانش در منطقه بررسی کند، هنوز منتظر پاسخ اسرائیل است.»
روابط ایران و عربستان
وزیر امور خارجه عربستان در حاشیه این نشست خلیج فارس گفت: «ما قصد داریم کتاب اختلافات با ایران را برای همیشه ببندیم و روابط بین خود را مانند دو دوست توسعه دهیم.»
ایران و عربستان سعودی که پیش از این رقبای جدی بودند، در سال 2023 پس از نزدیکی روابط با میانجیگری چین، اختلافات را کم کردند.
این توافق به برقراری مجدد روابط دیپلماتیک کمک کرد و همچنین در مورد حملات حوثی‌های یمن به عربستان سعودی کمک کرده است.
با این حال، کشورهای حاشیه خلیج فارس از اظهارات جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا مبنی بر اینکه اسرائیل در حال صحبت در مورد حمله به تاسیسات نفتی ایران است، نگران هستند. رهبران خلیج فارس نگران این هستند که در آن صورت دارایی‌های انرژی آن‌ها در معرض تهدیدات متقابل از سوی حوثی‌ها قرار گیرد.
تهدیدات حوثی‌ها
به طور خاص عربستان سعودی نگران واکنش‌های بلقوه است، که در سال 2019 در اوج جنگ خود در یمن، متحمل حملات مخربی به زیرساخت‌های انرژی خود از سوی انصارالله شد.
تأسیسات عبقیق و خریس شرکت آرامکوی عربستان هدف قرار گرفت و به طور موقت تولید نفت پادشاهی را به نصف رساند.
در حالی که آرامکو موفق شد به تعهدات عرضه به خریداران خود عمل کند، این حملات ریاض را نسبت به آسیب پذیری دارایی‌های خود، با احتیاط شدیدی مواجه کرده است.
باربارا اسلاوین، یکی از اعضای برجسته مرکز استیمسون مستقر در واشنگتن، می‌گوید: «سعودی‌ها می‌خواهند تنش‌زدایی شکننده خود را با ایران حفظ کنند و از هرگونه خطر برای زیرساخت‌های خود اجتناب کنند».
او افزود: «من فرض می‌کنم در ازای آن چیزی به ایرانی‌ها پیشنهاد می‌دهند، شاید سرمایه‌گذاری یا امتیازات اقتصادی دیگری».
حوثی‌ها که پیش از این در سال 2018 نقطه تنگ راهبردی باب المندب در دریای سرخ را بستند، حملات خود را به کشتی‌های در حال سفر به بنادر اسرائیل یا از آن‌ها احیا کرده‌اند.
اسلاوین گفت: «من فکر می‌کنم حوثی‌ها دیگر به عربستان سعودی حمله نخواهند کرد، اما به تلاش خود برای تعقیب اسرائیل ادامه خواهند داد».
کبیر تنجا، یکی از همکاران خاورمیانه در بنیاد تحقیقات آبزرور مستقر در دهلی، خاطرنشان کرد که عربستان سعودی جدا از جستجوی تضمین‌های امنیتی از سوی ایران، واقعاً در تلاش است تا روند نزدیکی خود را با این همسایه بزرگ خلیج فارس حفظ کند.
او گفت: «عادی‌سازی [با ایران] برای آن‌ها بسیار مهم است، زیرا در نهایت، به نظر من، در یک سطح، آن‌ها سعی می‌کنند تا حد امکان بی‌طرف باشند، در حالی که خیابان را بیش از حد از عصبانی نکنند و اساساً در نوعی همبستگی اسلامی مشارکت کنند».
