ریال دیجیتال از اول تابستان در کیف پول مشتریان
بانک مرکزی اعلام کرده است که مرحله آزمایشی ریال دیجیتال از تیرماه در کیش اجرا میشود. اما ویژگی ریال دیجیتال چیست و آیا آنچه اسکناس دارد، ریال دیجیتال هم دارد؟
به طور کلی ریال دیجیتال مبتنی بر توکن تعریف شده است. به عبارتی، شکل دیجیتال اسکناس است و با همان ضوابط ناظر بر انتشار اسکناس منتشر میشود.
آنچه اسکناس دارد، ریال دیجیتال هم دارد، به جز اینکه در این پروژه دیگر خبری از فیزیک اسکناس نیست. این قابلیت هم وجود دارد که قراردادهای هوشمند در داخل این نوع پول تعبیه شود و میان فرستنده و گیرنده که به صورت همتا به همتا این پول را مبادله میکنند به صورت هوشمند اجرا میشود.
انتشار ریال دیجیتال در کیش
آنطور که امروز بانک مرکزی اعلام کرده است، با توسعه فاز آزمایشی خدمت جدید و عملیاتی شده «ریال دیجیتال» در جزیره کیش، مشتریان شبکه بانکی از تیرماه 1403 میتوانند بدون استفاده از پولهای کاغذی یا کارتهای بانکی به سادگی از طریق کیف پول ریال دیجیتال و تنها با اسکن بارکد تولیدشده توسط نرم افزارهای ارائه شده، با شیوههای نوین، خریدهای خود را انجام داده یا نسبت به انتقال وجه به کیف پول سایر مشتریان اقدام کنند.
در ادامه این گزارش آمده است که بعد از طی مراحل مطالعاتی اولیه، طراحی پروژه ریال دیجیتال از سال 1400 و پس از اخذ مجوزهای لازم از شورای پول و اعتبار در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت. متعاقباً اجرای فاز پیشآزمایشی از ابتدای سال 1401 آغاز شد که پس از بررسی دستاوردهای فاز پیش آزمایشی، فاز آزمایشی محدود این پروژه از خردادماه 1402 آغاز شد. با توجه به برنامهریزیهای انجام شده، با مشارکت فعال شبکه بانکی، و همکاریهای لازم در شبکه پرداخت کشور، از تیرماه سال 1403 با مشارکت دو بانک ملت و تجارت پروژه یادشده وارد مرحله گسترده فاز آزمایشی با امکان بهرهبرداری عمومی خواهد شد.
در این مرحله که مقرر است به صورت مشخص از محدوده جغرافیایی جزیره کیش آغاز شود، مشتریان شبکه بانکی و گردشگران این امکان را خواهند داشت تا با استفاده از این ابزار پرداخت جدید، نسبت به پرداخت هزینههای خرید کالا و خدمات اقدام کنند.
ریال دیجیتال چیست؟
در یک تعریف ساده که بانک مرکزی اعلام کرده است، ریال دیجیتال مشابه با اسکناس، تعهد بانک مرکزی به شکل الکترونیکی است که میتواند برای انجام پرداختهای عمومی مورد استفاده قرار گیرد. ریال دیجیتال برخلاف سایر انواع پول الکترونیک رایج در کشور که از طریق حسابهای بانکی و ابزارهای پرداخت متداول همچون کارت بانکی مورد استفاده قرار میگیرد، نیاز به تسویه بین بانکی برای انتقال وجوه بین خریدار و فروشنده نداشته و به محض انجام عملیات خرید وجوه دریافتی آن در اختیار فروشنده قرارگرفته و قابل بهرهبرداری است.
همچنین به دلیل استفاده از ابزارهای نوین در انجام عملیات پرداخت، پرداخت با این روش در عین افزایش امنیت پرداخت، بسیار سادهتر از شیوههای رایج پرداخت کارتی صورت میپذیرد.
در همین راستا، اهداف مهم دیگری همچون افزایش تابآوری و پایداری در زیرساختهای پرداخت کشور، بازآفرینی نقش اسکناس به شکل الکترونیکی در پرداختهای خرد کشور، بهبود کارآیی و توسعه ابزارهای پرداخت نوین و مدیریت مخاطرات ناشی از رواج پولهای خصوصی نیز مدنظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.
ویژگیهای مهم ریال دیجیتال
بنا بر گزارش بانک مرکزی، با توجه به تمهیدات اتخاذ شده ریال دیجیتال ظرفیتهای لازم برای توسعه پول برنامهپذیر یا قابل برنامهریزی را تسهیل میکند که این مهم، موتور محرک شکلگیری مدلهای نوین کسب و کار خصوصاً در فضای تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال کشور خواهد بود.
آنطور که در این گزارش آمده، در این مرحله ریال دیجیتال صرفاً با هدف کاربری در محدوده جغرافیایی داخل کشور و برای تسهیل عملیات پرداخت های خرد داخلی هدفگذاری شده است.