سرمایه ها به کدام سمت می‌روند؟
به‌تازگی سازمان بورس در قالب گزارشی اطلاعات مربوط به معاملات هفتگی بازار سرمایه را منتشر می‌کند. بررسی اعداد و ارقام و جزئیات مندرج …
به‌تازگی سازمان بورس در قالب گزارشی اطلاعات مربوط به معاملات هفتگی بازار سرمایه را منتشر می‌کند. بررسی اعداد و ارقام و جزئیات مندرج در این گزارش نکات قابل‌توجهی را برای سهامداران مشخص می‌کند. یکی از بخش‌های این گزارش، خالص جریان وجوه نقد کارگزاریها است که به تفکیک سهامداران حقیقی و حقوقی منتشر می‌شود. نکته قابل‌توجه درمقطع فعلی این است که در هفته‌های اخیر بازار سهام در اکثر روزهای معاملاتی با افت قیمت‌ها و به موازات آن، خروج پول حقیقی همراه شده‌است. بخشی از این پول‌ها راهی صندوق‌های بادرآمد ثابت می‌شود، بخشی به خرید سکه در بورس‌کالا و واحدهای صندوق طلا اختصاص مییابد و قسمتی از این پول راهی معاملات صندوق‌های سهامی می‌شود و نهایتا بخشی از این پول نیز در حساب آنلاین معاملاتی کارگزاریها باقی‌می‌ماند.
بررسی جریانات نقدی بازار
در هفته‌ای که گذشت، خالص جریان وجوه نقد کارگزاریها برای سهامداران حقیقی، ۱۰۰۹میلیارد‌تومان و برای سهامداران حقوقی، ۵۷۴میلیارد‌تومان بود. بررسی اعداد و ارقام مربوط به معاملات بازار سهام در هفته گذشته نشان می‌دهد که در پنج روز معاملاتی که در هفته گذشته سپری شد، ۲هزار و ۳۳۶میلیارد‌تومان از گردونه معاملات سهام خارج شده‌است.
افزون بر این، صندوق‌های سهامی نیز در هفته قبل، شاهد ورود ۲۷میلیارد‌تومانی پول بودند. واکاوی اعداد و ارقام صندوق‌های با درآمد ثابت در هفته پیش نشانگر این است که در هفته گذشته، ۷۲۷میلیارد تومان، خالص خرید مثبت در صندوق‌های بادرآمد ثابت به‌ثبت رسیده است. به‌علاوه، بررسی معاملات سکه رفاه به‌عنوان یکی از نقدشونده‌‌‌‌‌‌‌‌ترین قطعه‌‌‌‌‌‌‌‌های سکه در بورس نشان می‌دهد که در هفته گذشته، ۴۴میلیارد‌تومان در سکه رفاه، به‌عنوان خالص خرید مثبت به‌ثبت رسیده‌است. بررسی خالص جریان وجوه نقد کارگزاریها در هفته منتهی به ۱۲مهر برای سهامداران حقیقی، مانده مثبت هزار و ۹۶۴میلیارد تومانی و برای سهامداران حقوقی، منفی‌هزار و ۱۲۰میلیارد‌تومان را نشان می‌دهد. در همین مورد، هزار و ۵۸میلیارد‌تومان از گردونه معاملات سهام خارج شد و ۹۹میلیارد‌تومان خالص خرید مثبت در صندوق‌های سهامی ثبت شد. علاوه‌بر این در هفته‌ای که ذکر شد، ۴۸۴میلیارد‌تومان، نقدینگی وارد صندوق‌های بادرآمد ثابت شد و ۱۵میلیارد‌تومان هم رهسپار دادوستدهای معاملات سکه رفاه شد.
میتوان گفت که در شرایط کنونی که رکود در بازارهای دارایی و به‌ویژه در بازار سهام حاکم است، سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند پول خود را به بازار طلا و سکه و بازارهای دیگر انتقال دهند تا از ریسک کاهش روزافزون قیمت سهام مصون بمانند.
چرخش پول در بین ابزارهای مالی
شاید در نگاه اول، برقراری ارتباط بین اعداد و ارقام فوق کمی دشوار باشد، اما با کمی تعمق در بررسی اعداد و ارقام فوق، مخاطب به سمت و سوی دریافت این نتیجه رهنمون می‌شود که نقدینگی در بین دارایی‌های مختلف در حال نقل و انتقال است. مانده حساب کارگزاریها از دو طریق افزایش مییابد. اول اینکه نقدینگی حاصل از فروش سهام در حساب آنلاین معاملاتی کارگزاریها جای می‌گیرد و دومین آیتم نیز پول نقدی است که از طریق شارژکردن حساب آنلاین معاملاتی به‌کار‌‌گزاری‌‌‌‌‌‌‌‌ها اضافه می‌شود. میتوان گفت که بخشی از پولی که از فروش سهام آزاد شده و بخشی از پولی که از طریق شارژکردن حساب آنلاین معاملاتی وارد کارگزاریها شده، راهی ابزارهای مختلف معاملاتی شده‌است که در این میان نقش بی‌‌‌‌‌‌‌‌بدیل صندوق‌های با درآمد ثابت، به‌وضوح قابل‌ردیابی است.
این موضوع بدین معناست که با توجه به رشد نقدینگی در سالیان اخیر، همواره در بطن بازارها نقدینگی سرگردانی وجود دارد که در جست‌وجوی کسب بازدهی، راهی بازارهای مختلف دارایی می‌شود. نکته‌‌‌‌‌‌‌‌ای که از رصد اتفاقات اخیر بازارهای دارایی قابل‌استنتاج است، این است که در مقطع کنونی، پول نقد تمایل بسیار بالایی برای حضور در اوراق و فرصت‌های سرمایه‌گذاری کم‌‌‌‌‌‌‌‌ریسک دارد، به‌گونه‌ای‌که در سه ماه گذشته، همواره صندوق‌های بادرآمد ثابت با استقبال از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها مواجه شده‌اند. با توجه به اینکه بازار سهام در برهه کنونی، چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز رشد بلندمدتی در بطن خود ندارد، شماری از سرمایه‌گذاران از خرید مستقیم سهام ممانعت به‌عمل می‌‌‌‌‌‌‌‌آورند. این موضوع موجب‌شده تا پول حاصله از هر دو جریان ذکرشده در فوق، راهی ابزارهایی مانند صندوق‌های سهامی، صندوق‌های بادرآمد ثابت و معاملات سکه شود.
سیگنال صادره از جریان نقد
میتوان از روند این آیتمی که به‌صورت هفتگی در گزارش سازمان بورس و اوراق‌بهادار منتشر می‌شود، به‌عنوان سیگنال معاملاتی استفاده کرد. به بیانی ساده‌‌‌‌‌‌‌‌تر، هنگامی که مانده حساب حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها در کارگزاریها کاهش یابد و بازار سهام نیز با خروج پول حقیقی همراه شود، میتوان این معنا و مفهوم را دریافت کرد که نقدینگی، فرصت رشد را در بازارهای دیگر یافته‌است یا حداقل در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌مدت برای بازار سهام، چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز رشدی قائل نیست، اما وقتی مانده حساب حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها در کارگزاریها نسبت به روند گذشته، در مقادیر پایین‌تری قرار داشته‌باشد و بازار سهام نیز با ورود پول حقیقی همراه شود، میتوان گفت بخش‌اعظم پول واردشده به‌حساب آنلاین معاملاتی کارگزاریها به خرید سهام اختصاص مییابد و سرمایه‌گذاران حاضر در صحنه معاملات سهام برای بازار در بازه میان‌مدت، چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز روشنی را متصور هستند.
در پایان نیز باید به‌رغم انواع و اقسام انتقاداتی که از سازمان بورس در ماه‌های اخیر در زمینه‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف داشته‌‌‌‌‌‌‌‌ایم، از سازمان به منزله این اقدام که می‌تواند در حکم راهنمای جامع آماری برای تشخیص روند آتی بازار باشد، میتوان مراتب تحسین را به‌جا آورد. یقینا انتشار چنین اعداد و ارقامی که به منزله شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌شدن هرچه بیشتر معاملات بازار سهام است، سبب می‌شود که سهامداران در یک وضعیت چراغ خاموش به‌سر نبرند و با دیدی جامع و از زوایای مختلف، کلیات حاکم بر بازار سهام را رصد کنند تا بتوانند در مواقع مقتضی، تصمیم درستی را در رابطه با پورتفوی معاملاتی خود اتخاذ کنند. به هر روی باید منتظر انتشار این آمار در ماه‌های آتی بود تا با رصد جریان این اعداد و ارقام بتوان پیش‌بینی درستی از اوضاع و احوال حاکم بر جریان معاملات تالار شیشه‌ای داشت.
