چه کسانی از جنگ قیمت نفت متضرر خواهند شد؟

اکوبورس: فروپاشی اخیر قیمت نفت در یک هفته گذشته وضعیت مالی نابسامان صنعت شیل آمریکا را برجسته کرد اما رکود بازار بودجه کشورهای تولیدکننده نفت را هم متاثر خواهد ساخت.
به گزارش اکوبورس، در میان شرکتها، فشار ناشی از ریزش قیمتهای نفت به سرعت رو به افزایش است. کاهش هزینه ها فوری بوده است و وضعیت اعتباری صنعت نفت و گاز هم تعریفی ندارد. موسسه اعتبارسنجی اس اند پی اعلام کرده که رتبه اعتبار مالی بخش انرژی را در دست بازبینی قرار داده است. مایکل گرانده، یکی از مدیران ارشد “اس اند پی گلوبال” با اشاره به رکود پنج سال پیش به روزنامه فایننشیال تایمز گفت: ما به اندازه قبل صبور نخواهیم بود. آن طور که اس اند پی می گوید شرکتی مانند “دوون انرژی” ممکن است رتبه سرمایه گذاری خود را از دست دهد. در این بین به گفته توماس واترز، مدیرکل “اس اند پی گلوبال”، ۱۱۰ میلیارد دلار اوراق قرضه انرژی که از سوی شرکتهای آمریکایی فروخته شده اند ممکن است وضعیت هشدار دهنده پیدا کنند و اوراق قرضه انرژی که هیچ اعتباری نداشتند چند رتبه دیگر تنزل داده شوند. همزمان بخش عمده ای از تولید نفت جهان توسط شرکتهای ملی نفت انجام می گیرد که دولتهایشان برای بودجه به درآمدهای نفتی نیاز دارند. موسسه اعتبارسنجی فیچ هشدار داده که اگر قیمت نفت پایین بماند، موج تنزل رتبه اعتبار مالی دولتی در راه خواهد بود. روسیه تاکید کرده که می تواند به مدت شش تا ۱۰ سال با قیمت نفت ۲۵ تا ۳۰ دلار در هر بشکه دوام بیاورد. الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه حتی اظهار کرده که شرکتهای نفتی روسیه می توانند در هر سطح قیمتی که پیش بینی می شود، رقابت پذیر بمانند. روسیه شرایط مطلوبی مانند نرخ مبادله ارز انعطاف پذیر دارد که به شرکتهای نفتی اجازه می دهد درآمد دلاری داشته باشند اما هزینه هایشان را به روبل پرداخت کنند. افت قیمت نفت با ارز داخلی ضعیفتر تا حدودی جبران خواهد شد. در این زمینه عربستان سعودی انعطاف پذیری کمتری داشته و به ارز خارجی برای تثبیت نرخ ارز ثابت خود نیاز دارد. دولت سعودی می تواند به مدت طولانی این کار را انجام دهد ولی تا ابد نمی تواند ادامه پیدا کند. اگرچه عربستان سعودی یکی از پایینترین هزینه های تولید جهان را دارد اما برای بودجه خود به نفت ۸۰ دلاری نیاز دارد. ظاهرا عربستان سعودی معتقد است پیش از این که وضعیت مالی این کشور تحت فشار قرار بگیرد، می تواند تولیدکنندگان پرهزینه را از بازار بیرون کند. اما کشورهای تولیدکننده نفت کوچکتر که نرخ مبادله ارزی ثابتی دارند با مشکل بیشتری مواجه می شوند. به عنوان مثال نیجریه جیبی به بزرگی جیب عربستان سعودی ندارد و باید از نرخ مبادله ارزی ثابت خود دفاع کند و در آخرین باری که بازار در فاصله سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ دچار رکود شد، کنترلهای ارزی برای متوقف کردن خروج دلار وضع کرد. پس از گذشت یک هفته از فروپاشی توافق اوپک پلاس، سیگنالهایی از کمبود دلار در نیجریه مشاهده می شود. طبق گزارش فیچ، کشورهای دیگری مانند عراق، عمان، آنگولا، سورینام و گابن هم در خطر هستند. هیچ کدام از کشورهای عربی نمی توانند بودجه خود را با نفت ۴۰ دلاری یا کمتر متوازن کنند. شرکت پمکس مکزیک ممکن است خود را تا حدودی در برابر شوکهای بازار بیمه کرده باشد اما این شرکت نفتی دولتی مدتی است که در آستانه تنزل رتبه اعتبار مالی قرار دارد. فیچ سال گذشته رتبه اعتبار مالی پمکس را بی ارزش قلمداد کرد اما تنزل بیشتر رتبه اعتبار مالی باعث فرار بیشتر سرمایه خواهد شد. متاسفانه مکزیک با این واقعیت تلخ روبروست که اقتصادش به اقتصاد آمریکا وابسته است که در آستانه ورود به یک قرنطینه شدید به دلیل شیوع ویروس کرونا است. کانادا اقتصاد متنوعتری دارد اما همچنان به دلیل ریزش قیمت نفت منتظر رکود است. دولت ایالت آلبرتای کانادا ممکن است برای دوام صنعت خود کاهش تولید اجباری را رها کند. جیسون کنی، نخست وزیر آلبرتا اظهار کرده که متاسفانه در دو تا سه هفته آینده منتظر اعلام اخراج گسترده کارکنان هستیم. جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا که به دلیل مثبت بودن تست کرونای همسرش در قرنطینه قرار دارد، روز جمعه گفت: به زودی تدابیر محرک اقتصادی اعلام خواهد کرد. البته با وجود این که آمریکا در مقایسه با کشورهای دیگر نفت بخش کوچکی از اقتصادش را تشکیل می دهد اما به نظر می رسد اقتصاد این کشور احتمال بالایی دارد که دچار رکود شود. بر اساس گزارش فایننشیال تایمز، در کل هر چه ریزش قیمت نفت طولانیتر شود، کشورهای تولیدکننده نفت در معرض خطرات بیشتری قرار می گیرند. در تازه ترین بازبینیهای انجام گرفته، اوپک و آژانس بین المللی انرژی در بیانیه مشترکی اعلام کردند اگر وضعیت فعلی بازار ادامه پیدا کند، درآمد نفت و گاز کشورهای در حال توسعه امسال ۵۰ تا ۸۵ درصد کاهش پیدا خواهد کرد و به پایینترین حد در بیش از دو دهه گذشته خواهد رسید.  فاتح بیرول، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی و محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک در بیانیه مشترکی اعلام کردند این اتفاق پیامدهای اجتماعی و اقتصادی قابل توجهی به خصوص برای هزینه بخش دولتی در حوزه های مهمی مانند سلامت و آموزش خواهد داشت. قیمت نفت روز دوشنبه که شیوع جهانی ویروس کرونا شدت بیشتری پیدا کرد و اقتصاد جهانی را در معرض خطر جدی رکود قرار داد، به پایین ۳۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد. ریزش قیمت نفت با فروپاشی اتحاد میان کشورهای اوپک و غیراوپک که در راس آنها عربستان سعودی و روسیه قرار داشتند، تشدید شده است. بر اساس گزارش رویترز، در این بیانیه مشترک به این دو کشور که یک جنگ قیمت را برای تصاحب سهم بازار آغاز کرده اند، اشاره ای نشد اما اهمیت ثبات بازار نفت مورد تاکید قرار گرفت زیرا تولیدکنندگانی که به درآمدهای نفتی نیاز دارند، تاثیر نوسانات شدید را به خوبی لمس کرده اند و هر دوی تولیدکنندگان و مصرف کنندگان از بازار بی ثبات و غیرقابل پیش بینی صدمه می بینند. این مقامات موافقت کردند در تماس نزدیک مانده و به رایزنی درباره تحولات بازار نفت ادامه دهند اما به اقداماتی که ممکن است برای مهار ریزش قیمت نفت در پیش بگیرند، اشاره ای نکردند. اوپک متشکل از ۱۳ کشور عضو است که یک سوم از عرضه جهانی نفت را کنترل می کنند و آژانس بین المللی انرژی نماینده ۳۰ کشور مصرف کننده نفت است.