آموزه سیل‌های اخیر برای ساخت و سازهای شهری
اکوبورس: عضو هیئت علمی دانشکده معماری دانشگاه تهران با اشاره به انجام مطالعات حوضه آبریز در طرح های جامع و تفصیلی تهران، احتمال وقوع سیل در پایتخت را بسیار پایین دانست.
به گزارش اکوبورس، محمود گلابچی در نشست خبری تشریح علل تأثیرگذاری بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله بر ساخت و سازهای شهری و روستایی گفت: مهمترین علت تخریب‌های سیل اخیر، عدم جانمایی صحیح ساخت و ساز در شهرها بود چرا که باید از قبل می‌پذیرفتیم که سیل یک اتفاق حتمی است و احتمال بارش‌های شدید در هر چند ۱۰ سال وجود دارد. وی افزود: همانطور که باید در برابر زلزله آمادگی داشته باشیم و سازه‌های ضد زلزله بسازیم، باید در برابر سیل هم آمادگی داشته باشیم و از ساخت و ساز در مسیر سیلاب و روان آب‌ها جلوگیری کنیم. مکان‌یابی در طراحی ساختمان‌ها باید به یک اصل تبدیل شود. چهره ماندگار مهندسی راه و ساختمان تصریح کرد: در زلزله‌های اخیر دیدیم که ساختمان‌های نوساز نیز دچار تخریب شده و تاب آوری نداشتند که نشان می‌دهد آنچه در سازه اهمیت دارد، کیفیت ساخت و ساز است نه عمر بنا. همچنین کنترل و نظارت بر ساختمان‌ها نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. وی با اشاره به لزوم استفاده از فناوری‌های نوین در ساخت و ساز تصریح کرد: هرچقدر در کاهش وزن ساختمان‌ها موفق تر عمل کنیم، از شدت تخریب ساختمان در زلزله‌ها کاسته‌ایم. همانگونه که در حوادث اخیر سیلاب دیدیم که ساخت و ساز در مسیر رودخانه‌های قابل طغیان، مهمترین عامل تخریب شهرها و روستاها بود. عضو هیئت علمی دانشگاه تهران یکی دیگر از موضوعات مهم در تاب آوری ساختمان‌ها در برابر سیل را احداث مسیل و کانال هدایت آب‌های سطحی در شهرسازی‌ها دانست و گفت: باید موضوع جانمایی ساخت و ساز در طرح‌های جامع و تفصیلی برای شهرها و طرح هادی برای روستاها رعایت شود. نهادهای تصمیم گیر نیز باید به طراحی طرح‌های جامع و تفصیلی نظارت بیشتری داشته و از توسعه شهرها در مسیر رودخانه‌ها اجتناب کنند. دستگاه‌های اجرایی مانند شهرداری‌ها هم از صدور مجوز ساخت در اماکنی که امکان بروز بلایای طبیعی وجود دارد، خودداری کنند. گلابچی یکی دیگر از مسائل تأثیرگذار در تخریب حاصل از سیلاب اخیر را تخریب محیط زیست و قطع درختان عنوان و اظهار کرد: علاوه بر تخریب محیط زیست در مقیاس جهانی مانند گرم شدن زمین و بالا آمدن سطح دریاها که در بروز سیلاب اثرگذار است، نقش تخریب محیط زیست در مقیاس ملی در سیلاب اخیر کاملاً خود را نشان داد چرا که مطالعات زیست محیطی و احتمال وقوع سیلاب در مکان یابی توسعه شهرها لحاظ نشده بود. وی در پاسخ به پرسشی درباره وقوع سیلاب در تهران گفت: وضعیت توپوگرافی پایتخت به گونه‌ای است که با ویژگی‌های جغرافیایی شهرها و استان‌های سیل خیز متفاوت است و احتمال وقوع سیل در تهران بسیار پایین است. به خصوص که در مطالعات طرح جامع و تفصیلی تهران به موضوعات مرتبط با حوزه آبریز پایتخت توجه کافی شده است. وی درباره نقش سدسازی در جلوگیری از سیل گفت: اگرچه سدها نقش مهمی در کاهش شدت سیل دارند، اما امکان مدیریت منابع آب کشور صرفاً با سدسازی وجود ندارد بلکه آبخیزداری نیز یکی از مهمترین راه‌های کنترل آب‌های سطحی و مصون ماندن در برابر سیل است. وی ادامه داد: اگر حرکت این حجم آب از سد پیش بینی و برای آن کانال طراحی می‌شد، شاهد حرکت این حجم از خاک و گل و لای با حرکت آب نبودیم تا گل و لای وارد منازل مردم شود؛ در حال حاضر یکی از مهمترین مشکلات مردم در مناطق سیل زده خارج کردن گل و لای از منازل مردم است ضمن اینکه جابجایی این حجم خاک همراه با آب می‌تواند توازن خاک در مناطق تحت کشاورزی را بهم بریزد.
