روزهای سبز بورس تهران ادامه دارد؟

 با این حال، وضعیت نامطلوب صندوق‌های اهرمی موجب شده است تا همچنان بازار سهام با برای بازگشت رونق به دادوستدها مقاومت کند. درحالی بیش از‌ هزار و ۶۰۰میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده، که صندوق‌های سهامی و اهرمی در صدر کوچ‌‌‌نشین‌‌‌ها بوده‌‌‌اند. هرچند که بیش از ۶۳درصد از نمادهای بورسی در محدوده سبز معامله می‌‌‌شوند و همچنان هیجان برای خرید در نمادهای بزرگ بازار وجود دارد، اما هرگونه نوسان در متغیرهای سیاسی و اقتصادی، موجب شکنندگی این وضعیت خواهد شد.

مسیر سبز، اما ناهموار

بورس تهران، درحالی برای چهارمین روز متوالی، شاهد سبزپوشی نماگرهاست که همچنان فشار فروش از سوی برخی از گروه‌‌‌ها هرچند با شدتی کمتر پابرجاست. به‌خصوص آنکه برخی از نمادهای صنایع کوچک، پس از بازگشایی بازار افت بیشتر از ۲۰درصدی را نیز تجربه کرده‌‌‌اند. آمارها نشان می‌دهد طی مدت مورد اشاره، حدود ۴۶۰نماد کاهش قیمتی، بیشتر از افت شاخص کل را به ثبت رسانده‌‌‌اند. پس از آغاز حمایت‌‌‌ها نیز سبدهایی که وزن نمادهای کوچک در آنها بالا بوده، نه تنها با افزایش ارزش مواجه نشده‌‌‌اند، بلکه زیان آنها بزرگ‌تر نیز شده است. با این حال، در میانه معاملات روز سه‌‌‌شنبه ورود قدرتمند سفارش‌‌‌های حمایتی، مقابل فشارهای فروش ایستاد و تعداد نمادهای منفی که در ساعات ابتدایی بر میزان نمادهای مثبت غالب بودند، در مقابل هجوم خریداران عقب‌‌‌نشینی کردند. به طوری که در پایان معاملات روز گذشته، بیش از ۶۰درصد نمادهای لیست‌‌‌شده در بورس تهران به رنگ سبز درآمدند. همچنین بررسی قیمت آخرین معامله در مقایسه با قیمت پایانی طی دقایق پایانی نیز حکایت از آن دارد که همچنان هیجانات مثبت در بازار سرمایه غالب است.

با این حال، همچنان برخی از متغیرهای تابلو سیگنال ناهمواری مسیر سبز بورس را مخابره می‌کنند. ارزش معاملات در حالی که قیمت دلار در بازار آزاد نزدیک به ۹۰هزار تومان گزارش می‌شود، هنوز در محدوده ۷هزار میلیارد تومان قرار دارد. ضمن آنکه خروج بیش از‌هزار و ۶۰۰میلیارد تومان پول حقیقی از بازار طی روز گذشته نیز همچنان در تیررس قرار دارد. این موضوع نشان می‌دهد که راه رسیدن به رونق پایدار در بورس تهران، دشوارتر از گذشته است. سیاستگذار باید به طور جدی مسیر رسیدن به این هدف بزرگ، یعنی بازگشت و تثبیت اعتماد و رونق در بازار را دنبال کند.

سایه سنگین اهرمی‌‌‌ها

سه‌‌‌شنبه هفته گذشته با تصمیم‌سازمان بورس دامنه نوسان صندوق‌های اهرمی از ۳ به ۴درصد رسید. همچنین قرار شد با حمایت از صندوق‌های اهرمی، مدیران صندوق‌ها با خرید واحدهای قابل معامله به صف‌های فروش هجوم آورده و گره معاملات این صندوق‌ها را بازکنند. هرچند که اتخاذ این دو رویکرد موجب شد تا دادوستدهای صندوق‌های اهرمی به شکل قابل‌توجهی روان شود، اما ایرادات ساختاری به سیاست‌‌‌های اخیر وارد است. از جمله اینکه افزایش همزمان دامنه نوسان و افزایش ضریب اهرمی این صندوق‌ها موجب شد تا حباب منفی صندوق‌های اهرمی تا نزدیک به ۱۶درصد پیشروی کند. ابطال واحدهای ممتاز صندوق‌های اهرمی، موجب می‌شود ضریب اهرمی کلاسیک این صندوق‌ها به طرز چشمگیری افزایش یابد. به طوری که تعدادی از نمادها با ضریب اهرمی بیش از ۳مورد معامله قرار می‌‌‌گیرند. این موضوع در شرایط پرریسک فعلی نه تنها به حل مساله ابزارهای اهرمی کمکی نمی‌‌‌کند، بلکه احتمالا بحران جدیدی را در پیشگاه این صندوق‌ها قرار خواهد داد.

ضمن آنکه بزرگ‌‌‌شدن ضریب اهرمی به نوسان منفی بیشتر خالص ارزش روز دارایی‌‌‌های صندوق کمک خواهد کرد. این درحالی است که قیمت تابلوی اهرمی‌‌‌ها با دامنه نوسان ۴درصدی در مسیر کاهشی قرار خواهد داشت. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی مدیران صندوق‌ها باید ضمن مدیریت سبدهای صندوق‌های اهرمی، ضریب اهرمی بالفعل و بالقوه این صندوق‌ها را مدیریت کرده تا ضمن عبور از بحران فعلی، جلوی ضرر و زیان بیشتر سرمایه‌گذاران را بگیرند. هرچند به طور کلی نمی‌توان همه تقصیرها را گردن چند صندوق اهرمی انداخت. سیاستگذار اقتصادی باید با اتخاذ رویکرد صحیح، جلوی رکود بازار سرمایه را گرفته و رونق پایدار را به بورس تهران بازگرداند.