بازگشت ترامپ و نگرانی درباره تامین کالاهای اساسی

یک ماه بعد، برای جلوگیری از اعتراضات حقوقی به این مسدودسازی و به‌منظور تضمین دسترسی به کالاهای بشردوستانه، وزارت خزانه‌داری آمریکا اقدام به فعال‌سازی مکانیسم بشردوستانه تحت نظارت دقیق شبکه مقابله با جرائم مالی (FinCen) کرد. این مکانیزم به دلیل محدودیت‌های شدیدش، مورد انتقاد ناظران حقوق بشر قرار گرفت و به عنوان مجازات اعدام مالی شناخته شد.

ممنوعیت هر گونه معامله با بانک مرکزی ایران، حتی برای خرید کالاهای اساسی، تا اواسط سال ۲۰۲۰ ادامه داشت. پس از قریب به یک سال، وزارت خزانه‌داری با انتشار مجوز عمومی ۸A، معافیتی را برای معاملات مرتبط با واردات کالاهای بشردوستانه (غذا و دارو) صادر کرد. به این ترتیب، مشخص می‌شود که آمریکا برای تقریباً یک سال مسیر خرید کالاهای اساسی ایران را به‌طور کامل قطع کرده بود. حال این نگرانی وجود دارد که آیا امکان تکرار دوباره این اتفاق وجود دارد؟

نظرات کارشناسان برای تأثیر تحریم‌ها بر واردات کالای اساسی

با وجود تأثیرات ملموس تحریم‌ها بر واردات کالاهای اساسی، برخی کارشناسان براین باورند که تجارت کالاهایی چون غلات، نهاده‌های دامی، دارو و … اصولا تحت تأثیر تحریم‌ها قرار نمی‌گیرند. چراکه طبق ماده 11 و 12 میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تحریم‌ها نباید بر دسترسی مردم عادی به کالاهای اساسی تأثیر بگذارد. البته آمریکا هم بر اهمیت ایجاد سازوکارهای بشر دوستانه تأکید دارد.

درباره تأثیر پیروزی ترامپ در تأمین کالاهای اساسی، محمدرضا فرجی‌تهرانی، نایب رئیس اتاق اصناف تهران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، با وجود اینکه ترامپ مدعی افزایش تحریم‌ها علیه ایران بود، ولی در واردات کالاهای اساسی مشکل چندانی وجود نداشت. در حال حاضر هم بعید است که مشکلی برای واردات کالاهای اساسی ایجاد شود. چراکه سیاست جمهوری‌خواه‌ها بیشتر بر تحریم اشخاص تمرکز دارد.

وی درباره واردات کالاهایی نظیر دارو عنوان کرد: دارو جزو اقلام است که نمی‌توان واردات آن را تحریم کرد. درباره واردات سایر کالاهای اساسی هم بعید است چنین اتفاقی رخ دهد.

او ادامه داد: شروع طرح فلج اقتصادی ایران از زمان دموکرات‌ها آغاز شد. همچنین دموکرات‌ها تأثیر بسزایی در افزایش نرخ ارز و افزایش تحریم‌های اقتصادی داشتند. به طور مثال، در زمان دموکرات‌ها بود که واردات برخی کالاهای آی.تی به کشور ممنوع شد.

راهکار چیست؟

فرجی‌تهرانی برای بهبود شرایط کشور پیشنهاد داد: باید روابط دیپلماتیک ایران با سایر کشورها برقرار باشد ولی نمی‌توان هم بر جمهوری‌خواه‌ها و هم بر دموکرات‌ها حساب ویژه‌ای باز کرد. باید دنبال راهکارهایی برای تقویت ارتباطات بود که این امر یک تصمیم کلان حکومتی است.

براساس این گزارش، واردات و تأمین کالاهای اساسی نظیر دارو، غلات و …  از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از آنجایی که میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز بر این مورد تأکید دارد. با توجه به شرایط فعلی و نظر کارشناسان، احتمال اینکه در تأمبن کالاهای اساسی مشکلی ایجاد شود بسیار پایین است.