این سناریو در حالی طی روزهای اخیر در میان فعالان بورسی دست به دست می‌شود که تنها دو روز مانده به انتخابات ۵نوامبر آمریکا، نظرسنجی‌‌‌ها در ایالت‌‌‌های تعیین‌‌‌کننده نشان‌‌‌دهنده‌‌‌ رقابتی بسیار فشرده و میلی‌متری است. با توجه به اهمیت نتیجه انتخابات مذکور برای مسیر قیمت دلار آزاد به نظر می‌رسد ورود پول به تالار سهام با ابهام مواجه باشد. برآیند اظهارات کارشناسان بازار سرمایه نشان می‌دهد، انتظارات از سودآوری در بازارهای مختلف افزایش یافته است. بنابر‌‌‌این انتظار می‌رود بازارهای موازی جذابیت بیشتری برای جذب پول سرگردان داشته باشند.

سومین عاملی که در ماه‌‌‌های گذشته موجب سرعت خروج پول حقیقی از بازار شد، به وعده‌‌‌های محقق‌نشده سیاستگذاران اقتصادی بازمی‌گردد. سیاستگذار همچنان در زدودن سایه قیمت‌گذاری دستوری از سر صنایع مختلف و به‌خصوص صنعت خودرو و ساخت قطعات که گرفتار زیان انباشته‌‌‌ هستند عاجز است. به اعتقاد کارشناسان و فعالان صنعت خودرو، اگر قیمت‌گذاری دستوری برداشته شود، خودروسازان تا حد زیادی از ورطه زیان‌دهی خارج خواهند شد و طبعا اگر ساختار مالی نیز اصلاح شود و هزینه‌‌‌های اضافی کنار بروند، امکان پایان زیان در تولید خودرو و حتی رسیدن به مرحله سوددهی وجود دارد. تک‌نرخی کردن ارز که بارها از سوی دولت پزشکیان مطرح شده، نتواسته است عملیاتی شود و این مساله به نوبه خود نقش مهمی در تشدید بی‌‌‌اعتمادی سرمایه‌گذاران ایفا کرده است.

کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که هدایت پول سرگردان موجود در کشور به بازار سهام به‌‌‌عنوان بازاری که کمترین اثر تورمی را در اقتصاد ایجاد می‌کند، بهترین راهکار است. اما وضعیت متغیرهای سیاسی و غیر‌سیاسی مانع ورود پول به بورس شده است؛ این مهم اما مستلزم تغییر رویکرد سیاستگذاران اقتصادی است. یکی از نکات مهم در مورد روند دادوستدهای شش روز معاملاتی اخیراین است که با وجود اینکه شاخص بورس در مسیر صعودی حرکت کرده، اما طی سه‌روز از این شش‌روز خروج پول مجددا سرعت گرفته است. این استراتژی در زمان رشد قیمت سهام اهمیت دارد؛ چرا‌‌‌که سیگنال تردید برای ورود به بازار را مخابره می‌کند.

رویارویی ارزندگی و ریسک‌ها

همان‌طور که اشاره شد روز گذشته ارزش معاملات خرد به ارقامی در سطح ۳‌هزار میلیارد تومان رسید؛ شرایطی که نشان از عدم‌ورود نقدینگی جدید به بازار سهام دارد. به نظر می‌رسد پس از تجربه رشد در بازارهای موازی همچون بازار ارز و سکه، اکنون نقدینگی به دنبال فرصت جذاب‌‌‌تری برای ورود می‌‌‌گردد. به این ترتیب همان‌طور که پیش‌تر تاکید شده بود، همچنان پتانسیل کافی برای رشد بورس در میان‌مدت مشاهده می‌شود. این درحالی است که بورس، ارزندگی نسبی دارد.  P/Eبازار همچنان زیر ۶واحد و در کانال حساس قرار دارد. با توجه به ریسک‌‌‌های سیاسی و نرخ بهره بالا، این نسبت همچنان پایین باقی می‌‌‌ماند.

شرط آنکه بورس به فضای تعادل بازگردد، بازگشت ثبات سیاسی و اقتصادی، همچنین کاهش نرخ بهره و واقعی شدن نرخ دلار موثر بر سودآوری شرکت‌هاست. به نظر می‌رسد مسیر تحولات سیاستگذاری و عملی‌‌‌شدن وعده‌های دولت از انتخابات آمریکا می‌‌‌گذرد که به‌زودی نتیجه قطعی آن مشخص خواهد شد. با روی کار آمدن دولت آمریکا و کاهش ابهام بازارهای جهانی، احتمالا سیاستگذار می‌‌‌تواند با قطعیت بیشتری چشم‌‌‌اندازی را برای بورس ترسیم کند. بالطبع، با روشن‌‌‌شدن مفروضات اقتصادی پیش‌روی بازار، فضای خوبی برای ورود پول حقیقی فراهم خواهد شد.