در این چند سال اخیر ترمز تورم از دست دولتها در رفته و به بالای ۴۰ درصد نیز رسیده است، تورمی که باعث شده سفر مردم هر روز کوچکتر شود و معیشت سختی را تحمل کنند، ولی از سمت دیگر تورم برای دیگران دکان کاسبی جدیدی باز کرد و توانستند از این تورم حسابی به رونق برسند.
اگرچه دولت سیزدهم برای مهار تورم برنامههایی را پیاده کرد اما هیچ کدام به نتیجه مطلوب نرسید و حال باید دید برنامههای دولت چهاردهم و تیم اقتصادی پزشکیان میتواند اسب سرکش تورم را مهار کند؟
برخی از کارشناسان اقتصادی بر این باورند دولت برای مهار و کنترل تورم باید خرجهای خود را کم کند، یعنی به عبارتی باید بودجه عمومی خود را کاهش دهد، امری که پزشکیان هم به آن معترف است و حتی در نشست خبری خود از ازیاد نیروهای شاغل در مجموعه دولت خود سخن گفت و افزود: «در نهاد رئیس جمهوری ۴ هزار نیرو داریم شاید با ۴۰۰ نفر و حتی ۴۰ نفر هم میشد، اما ۴۰ نفر خیلی کم است، اما با ۴۰۰ نفر میشد، حل کرد. با آنها چه کار کنم؟ بیرونشان کنم؟ نمیشود، او هم تقصیر ندارد، من او را استخدام کردم، من بهش گفتم اینجا بنشین، اما کاری به او نسپردم اگر کار میدادم کار میکرد».
راهکارهای مهار تورم
در همین زمینه مرتضی عزتی، تحلیلگر مسائل اقتصادی در خصوص اینکه دولت برای مهار تورم چه اقدامی را باید انجام دهد، گفت: در دولت قبل اقدامی که انجام شد این بود که روی بانکها فشار آوردند که تسهیلات ندهند. بسیاری از بانکها در محدودیتها و محذوریت قرار گرفتند و در کنار آن رکود اقتصادی تشدید شد و تقاضا کاهش یافت. تورم به طور نسبی از ۴۱ درصد به حدود ۳۰ درصد کاهش پیدا کرد.
وی در ادامه تصریح کرد: اگر دولت بخواهد سیاستهای قبلی را برای روند کاهشی تورم ادامه دهد، این روند ادامه مییابد، اما به نظر میرسد دولت نمیخواهد آنها را ادامه دهد. اگر بخشی از این سیاستها را حفظ کند و بخشی دیگر را که روی تولید و تسهیلات تولید فشار میآورد، بردارد میتوانیم امیدوار باشیم روند کاهش تورم که وجود داشت دست کم به روند افزایش تورم تبدیل نشود.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: شرایط اقتصادی به شکلی است که احتمال رشد تورم وجود ندارد، مگر اینکه دولت اقدامات غیرمنطقی مثل شوک قیمتی بنزینی و ارزی و حذف ارز ترجیحی انجام بدهد، در غیر این صورت تورم امسال بیشتر از ۳۰ درصد نمیشود. اگر دولت سیاستهای انقباضی یک و نیم سال اخیر خود را ادامه بدهد و آن را تشدید کند، ممکن است تورم پایینتر هم بیاید که البته این مسئله به به رفتار و تصمیم دولت بستگی دارد.
دولت نباید به قیمتها شوک وارد کند
عزتی افزود: اگر دولت شوک به قیمتها وارد نکند و روند بخش پولی حفظ شود میتوان امیدوار باشیم که تورم افزایش نیابد. به ویژه اینکه در ماههای اخیر مسئولان اظهاراتی در خصوص افزایش نرخ ارز و سوخت و مالیات داشتند که اگر هر کدام اعمال شود موجب افزایش تورم میشود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه با اشاره به کسری بودجه امسال دولت گفت: دولت ابتدا باید هزینههای خود را کاهش بدهد، اگر دولت بتواند هزینهها را مدیریت کند بخش قابل توجهی از کسری بودجه را نیز میتواند کنترل کند، به ویژه اگر بتواند هزینههای غیرضروری را کاهش بدهد بسیار بهتر است و نتایج آن در عملکرد بودجه مشخص خواهد شد.
عزتی در پایان خاطرنشان کرد: اگر دولت در بخش درآمد فعالیتی کند نباید سراغ درآمدهای تورم زا برود. درآمدهایی مثل افزایش قیمتها، افزایش قیمت بنزین و ارز باعث تورم میشود که متاسفانه دولتها معمولا در اولین قدم این کارها را انجام میدهند. اگر دولت از این اقدامات پرهیز کند و به جای آن دارایی هایش را در بازار بفروشد یا از واردات خودروهایی که تعرفه آن ۱۵۰ تا ۱۶۰ درصدی است عوارض بگیرد، بهتر میتواند کسری بودجه را جبران کند که تورم زا هم نیست.