چرایی استقبال از بازار
همانطور که در گزارش روز هشتم شهریور تحتعنوان موج خوشبینیها در بورس اشاره شد؛ محرکهای مثبت پیرامون بازار در شرایط فعلی سببشده تا بازار در مدار صعودی قرار بگیرد. رشد مستمر دلار سامانه نیما، فروکش نسبی سطح ریسکها و منازعهها در خاورمیانه، تشکیل کابینه و خروج از وضعیت ابهام و نیز ارزندگی نسبی قیمتها در بازار نسبت به بازارهای موازی از جمله دلایل استقبال از بازار در شرایط کنونی است.
تاریکی و سپیدهدم بازار
همواره در محافل مختلف و نوشتههای متفکران جملاتی با این مضمون شنیدهایم که روزهای خوب از دل روزهای تاریک بیرون میآیند، یا امید دقیقا از درون ناامیدی متولد میشود. بازارهای مالی بهترین محل برای درک و تجربه این مدل جملات است. بررسی دادههای آماری و روند حرکت بازار سهام در سنوات گذشته گویای این نکته است که بازار بارها در مواقعی که به اعماق رکود و باتلاق ناامیدی پرتابشده، با کمک مجموعهای از عوامل توانسته خود را به سطوح بالاتر برساند و رشد خوبی را تجربه کند.
آبان1401 دقیقا یکی از همین زمانها بود که قیمتهای بازار به سطوح نازلی رسیده بود و بازار زخمی و رنجور آن زمان، نایی برای حرکت نداشت، اما دقیقا در دل همین کمرمقی و ناامیدی که گفته شد، بذر امید کاشته شد و خوشبینیها جوانه زد و بازار توانست در جریان یک حرکت صعودی قابلتوجه از کف تجربهشده در روزهای مایوسکننده آبان1401 تا قله تاریخی شاخصکل بورس تهران در اردیبهشت سال1402، عملکرد خارقالعادهای را از خود به یادگار بگذارد. مقطع کنونی نیز بسیار شبیه به همان زمان است. بر همگان بسیار واضح و مبرهن است که سطح ریسکهای ژئوپلیتیک و سیستماتیک امسال با آن زمان بسیار فرق میکند، اما با همه این اوصاف میتوان به همین شرایط بازار نیز امیدوار بود و دل بست.
کسی چه میداند شاید سپیدهدم زیبا و مسرتبخشی در انتظار بازار است که از درون تاریکیهای همین دوران پدید خواهد آمد. از خاطر نبریم کسانی که برندگان واقعی موج رشد قیمتها از ابتدای سال97 تا سقف مرداد سال99 شدند، همانهایی بودند که سردی و تیرهروزیهای بازار سهام از دی92 تا اواخر سال96 را تجربه کردهبودند. مطمئنا این بازار پاداش سهامداران صبوری که سردی زمستانش را بهجان خریدند و رفیق شفیق این بازار بودند را خواهد داد.
لزوم عمل بهجای گفتاردرمانی
بعد از تجربه کف یکمیلیون و 991هزارواحدی در معاملات روز 23مرداد، سازمان بورس جلسهای تشکیل داد و اخباری درخصوص حمایت از بازار مخابره شد که موجبات استقبال از بازار را در هفتههای اخیر فراهم کرد. یکی از این اخبار تزریق پول به بازار توسط بانکها بود. همچنین در ادامه نیز دامنهنوسان بازار به مثبت و منفی 2درصد افزایش پیدا کرد. نکته قابلتوجه این است که سهامداران حاضر در بورس تهران چندان دلخوشی از این خبردرمانی و گفتاردرمانیها ندارند و سابقه تاریخی نشانداده که در مواقعی که بازار دچار وضعیت بیثباتیشده، بارها قولهای اینچنینی داده شده اما عملی و اجرایی نشدهاست. قابلپیشبینی است که اگر اقدامی عملی و قابلمشاهده در زمینه حمایت از بورس و بازار سهام صورت نگیرد، بازار مجددا به اعماق تاریکی رهسپار خواهد شد. افزون بر موارد گفتهشده و بهنظر نگارنده، اگر شرایط بنیادی بازار درست نشود، هرقدر که پول به بازار تزریق شود، بازار سر و سامانی به خود نخواهد گرفت و پس از مدتی مجددا مجموعه ریسکهای مختلف، بازار را به محدودههای پایینتر سوق خواهد داد.