یک از چالش‌های دولت سیزدهم ارتباط با دانشگاه بود، دانشگاهی که گاهی استاد از آن اخراج می‌شد و گاهی به‌خاطر پوشش با دانشجو درگیر می‌شد، تعاملی که به‌نظر می‌رسد تا آخرین روزهای دولت به‌خوبی شکل نگرفت، حالا در واپسین روزهای دولت باز هم زمزمه‌های اعتراض از دانشگاه شنیده می‌شود، ماجرا این بار کمی فرق دارد، موضوع بر سر جذب استاد است، آن‌هم به‌صورت چراغ خاموش، انگار فقط باید در شنیده‌ها متوجه آن شد. همین چند روز قبل بود که علی ربیعی، سخنگوی دولت دوازدهم درباره استخدام‌های لحظه آخری دولت (سیزدهم) در شبکه اجتماعی نوشت: «در وزارت علوم و کمیته مرکزی جذب چه‌خبر است؟ چرا افراد بدون ضابطه استخدام می‌شوند؟»
او ادامه داد که: «استخدام هیئت علمی بدون طی کردن روندها و چارچوب‌های مشخص‌شده معمول در کنار بازنشستگی‌های زودرس، کاری غیرمنصفانه، غیراخلاقی و دور زدن قانون بوده و موجب آسیب به ساحت علم، دانشگاه و جفا به نسل‌های آینده دانشجویی است.»
یا مثلاً علی شریفی زارچی استاد سابق دانشگاه صنعتی شریف در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اخبار نگران کننده‌ای از نقل و انتقال بدون ضابطه استادان هم‌سو با دولت فعلی به دانشگاه‌های مادر، تغییر صوری تاریخ مصوبات هیات امنای دانشگاه، بورسیه، ارتقا یا تبدیل وضعیت افراد خارج از ضوابط در وزارت علوم به گوش می‌رسد.»
آخرتم را به خاطر دنیا نابود نمی‌کنم
علیرغم خبرهایی که درباره جذب یا انتقال استادان به دانشگاه‌های مادر و البته تغییر وضیت آن‌ها به‌گوش می‌رسد اما وزیر علوم آن را رد کرده و معتقد است چنین اتفاق نیفتاده، محمدعلی زلفی گل دراین‌باره به ایسنا گفت که: «مگر می شود من آخرت خود را به خاطر دنیای دیگری نابود کنم اگر مواردی وجود دارد اسامی را به بنده اعلام کنند تا سریعا دستور پیگیری بدهم.»
او بیان کرد: «شیوه جذب اعضای هیات علمی در دانشگاه‌ها روال خاص خود را دارد کسی که باید جذب این مراکز شود باید هفت خوان رستم را طی کند؛ یعنی باید ابتدا در فراخوان جذب شرکت کند، پس از آن گروه و دانشگاه باید مدارک این متقاضیان را طی کند تا مطمئن شوند این مدارک با شرایط دانشگاهی که می‌خواهند در آن جذب شوند مطابقت دارد یا نه. ما در دانشگاه ها با یک جامعه نخبه سرکار داریم و به این راحتی ها نمی توانیم هر کاری می خواهند بکنند. کاملا مشخص هست چه کسانی در دانشگاه جذب می شوند معدل، دانشگاه محل تحصیل، مدارک علمی و غیره مقایسه می شود. حتی امکان اعتراض و شکایت برای این افراد وجود دارد و پرونده این افراد در صورت شکایت در دانشگاه دیگری مورد بررسی مجدد قرار می گیرد.»
به گفته وزیر علوم: «جذب غیرقانونی در دانشگاه ها به هیچ عنوان امری نشدنی است جدا از این مگر ما آخرت خود را به خاطر دنیای دیگران نابود می کنیم. ما معتقد هستیم از هر دستی بدهیم از دست دیگری می توانیم بگیریم. بنابراین عمل جذب غیرقانونی در دانشگاه ها شدنی نیست.»
تاریخ دانشگاه این روزها را ندیده بود
شاید برای مشخص شدن واقعیت، اینکه جذب یا انتقالی استادان در این روزهای اخر دولت قانون‌منده بوده یا نه باید همچنان صبر کرد، اما موضوعی که به صبر چندانی نیاز ندارند روش جذب استاد در دولت سیزدهم بود که یک فعال صنفی دانشگاهی نام آن را خالص‌سازی انتخاب می‌کند و معتقد است در عمر این دولت به‌ویژه در یک سال گذشته روند جذب استادان دانشگاه آن‌قدر عجیب بوده که گروه‌های آموزشی دانشگاه را از معرفی استاد به هیات جذب منصرف کرده است.
ابراهیم آزادگان، عضو کانون صنفی استادان دانشگاه صنعتی شریف به خبرآنلاین می‌گوید: «اتفاقی که افتاده این است که هیات جذب ظرف یک سال گذشته کلاً تغییر کرده است، قبل‌تر هیات جذب دانشگاه‌ها آدم‌های شاخص و باسواد و افراد جا افتاده دانشگاه بودند، روندی که در یکی دو سال گذشته به‌ویژه در سال قبل تغییر کرد و شاید بشود نام آن را خالص‌سازی گذاشت، درحالی‌که نباید به این شکل می‌بود و وزارت علوم این همه دخالت می‌کرد، شرایط به نقطه‌ای رسیده بود که گروه‌ها انگار حق انتخاب نداشتند.»
او ادامه می‌دهد: «گروه‌های آموزشی در دانشگاه مجبور بودند دو برابر نیاز، افراد را به هیات جذب معرفی کنند و با دخالت وزارت علوم معمولاً گزینه مدنظر گروه‌های آموزشی انتخاب نمی‌شد یعنی گروه‌های آموزشی دانشکده‌ها نمی‌توانستند کسی که می‌خواهند را انتخاب کنند، بلکه برعکس به‌خاطر همان خالص‌سازی کسی انتخاب می‌شد که گزینه دانشکده‌ها نبود، به‌خاطر همین خیلی مواقع دانشکده‌ها قید جذب استاد جدید را می‌زدند، به‌ویژه در گروه‌های علوم انسانی وضعیت خیلی بدتر از این‌ها بود.»
آزادگان درباره وضعیت استادان در دولت سیزدهم می‌گوید: «ما با یک فاجعه در دانشگاه‌ها مواجه هستیم، تعداد خیلی زیادی از اساتید تبدیل وضعیت نشدند آن‌هم به‌خاطر امضا کردن یک بیانیه یا یک اعلام نظر، سریع جلوی تبدیل وضعیت‌شان گرفته شد و برخی از دانشگاه خارج شدند، در تاریخ دانشگاه چنین وضعیتی را نداشتیم که در این دولت اتفاق افتاد.»
در دولت جدید روند تغییر می‌کند؟
عضو کانون صنفی استادان دانشگاه صنعتی شریف درباره تغییر روند انتخاب استاد در دولت مسعود پزشکیان می‌گوید: « حالا اینکه از دانستن تا انجام صحیح امور کار سختی است بماند تا کار اجرایی شروع شود. ولی اگر کشور می‌خواهد دانشگاه شریف و تهران را حفظ کند باید روند را تغییر دهد، مقایسه کنید قبل‌تر چه کسانی در دانشگاه تهران تدریس می‌کردند و الان چه کسانی تدریس می‌کنند؟»
آزادگان ادامه می‌دهد: «درحالی‌که جوان‌های خیلی خوبی داریم که حالا در دانشگاه‌های دنیا تحصیل می‌کنند و تحصیلات عالی دارند، مقالات و کتاب‌های معتبری نوشته‌اند، اما هیچکدام‌شان به‌خاطر همان هیات جذب خالص‌سازی شده وارد دانشگاه‌های خودمان نمی‌شوند، به‌ویژه در یک سال گذشته که دخالت وزارت علوم چنین اجازه‌ای نداده است.»