فصل مجامع در بورس
این روزها بنگاههای فعال در بازار سهام یکییکی به مجمع میروند و در اواخر تیر شاهد ترافیک مجامع بورسی خواهیم بود. هرچند به‌‌‌‌‌‌‌طور سنتی جذابیت تقسیم سود شرکت‌ها و در عینحال اثر روانی رقیقشدن قیمت سهام پس از تقسیم سود هرساله باعث میشد تا شاهد افزایش تقاضا در بازار باشیم، اما امسال با توجه به ابهامات پیرامون بازار، با نزدیکشدن به فصل مجامع عمومی عادی سالانه شرکت‌های بورسی، کارشناسان و فعالان بازار سرمایهبر این باورند که نتیجه تقسیم سودها چندان به تحریک تقاضا در بازار کمک نکند و آمار و ارقام نیز کم و بیش این موضوع را نشاندادهاست. فعالان بازار تاکید دارند اگر تحریک نسبی تقاضا و بهبود نسبی در روزهای پیشرو تا پایان فصل مجامع نیز رخ دهد، نه بهعلت بهرهمندی از سود مجامع شرکت‌ها، بلکه به علت افت قابلتوجه قیمت سهام و نوسانات عادی بازار سرمایه و همچنین اعلام برنامههای دولت جدید خواهد بود.
معمولا در ماههای منتهی به فصل تقسیم سود مجامع، دادوستدها با وضعیت مناسبتری نسبت به سایر روزهای معاملاتی همراه است، با اینحال دلیل کلی تحریک نسبی تقاضا و بهبود وضعیت بازار در روزهای معاملاتی تیرماه را صرفا نمیتوان به نزدیکی زمانی معاملات با فصل مجامع مرتبط دانست. در این میان تنها برخی شرکت‌ها با تقسیم سود و رقیقشدن قیمت سهام میان سهامداران وضعیت را در ظاهر امر قابلقبول نشان می‌دهند که این موضوع نمیتواند بیانگر پایداری بازدهی مثبت بورس در ماههای آینده باشد. با همه این اوصاف فصل مجامع به‌‌‌‌‌‌‌طور سنتی برای سهامداران از جذابیت خاصی برخوردار است و اکثر آنها ردپای سهامی که درصد تقسیم سود بالایی دارند را دنبال می‌کنند، اما این همه ماجرا نیست.
دیدگاه‌های تقسیم سود
برخی تحلیلگران معتقدند سیاست تقسیم سود در مجامع با توجه به طرح‌های توسعهای شرکت می‌تواند متفاوت باشد، به‌‌‌‌‌‌‌طوری که اگر شرکتی در راستای طرح‌های توسعهای گام بردارد، با توجه به اصلاحات ساختاری که در برنامه دارد، سود کمتری تقسیم می‌کند تا به‌اصطلاح منابعش به‌‌‌‌‌‌‌جای تقسیم سود صرف طرح‌های اصلاحی و توسعهای شود. برخی شواهد نیز از اثرپذیری قیمت سهام نسبت به تقسیم سود آن در مجمع حکایت می‌کند. معمولا در این حالت هرچه سود بیشتری تقسیم شود احتمال شکست قیمت سهم بالا می‌رود، بااین‌حال گاهی نیز تقسیم سود کمتر به حفظ منابع در شرکت و توسعه فعالیت‌ها می‌‌‌‌‌‌‌انجامد. سیاست شرکت‌ها در میزان تقسیم سود در روند آتی معاملات بسیار اثرگذار است. هم‌اکنون نیز اینکه فصل مجامع بتواند تحریک جدی تقاضا و ثبت بازدهی مثبت و پایدار را به ارمغان بیاورد، یکی از موضوعاتی است که کارشناسان بورسی نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند.
تعیین عیار شرکت در مجامع
همزمان با روشن‌‌‌‌‌‌‌شدن عملیات سال‌‌‌‌‌‌‌گذشته و برنامه آینده شرکت‌ها در مجامع سهامداران به‌درستی می‌توانند برای خرید و فروش اقدام کنند و روند روشنی را در پیش بگیرند. شرکت‌های با تقسیم سود بالا معمولا مورد‌‌‌‌‌‌‌توجه سرمایه‌گذاران بیشتری قرار می‌گیرند. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و اهرم‌‌‌‌‌‌‌های اثرگذار اقتصاد کلان بر بازار، این دسته از شرکت‌ها از جذابیت خاصی برای سهامداران برخوردارند. بعد از تقسیم سود، شرکت‌ها به دلیل وجود چسبندگی قیمتی، شکاف قیمتی را پر می‌کنند و به قیمت قبل بازمی‌گردند. این مهم نیز درمیان سهامداران طرفداران خاص خود را دارد. در گروه پتروشیمی‌ها این رویه به‌‌‌‌‌‌‌طور معمول اتفاق می‌افتد و با پرشدن شکاف قیمتی، بازدهی مطلوبی نصیب سهامداران می‌شود، اما برخی شرکت‌ها ممکن است سود مناسبی را اعلام کنند اما سود را تقسیم نمی‌کنند؛ در واقع این دسته از شرکت‌ها سود را نه میان سهامداران تقسیم می‌کنند و نه روانه طرح‌های توسعهای می‌کنند.
کل سود این گروه‌ها هزینه استهلاک می‌شود و برای بازار نیز جذابیت چندانی ندارند. فصل مجامع بهترین زمان برای شناسایی عملکرد شرکت‌های بورسی است. برهمین اساس می‌توان گفت شرکت‌هایی که دست به افزایش سرمایه بزنند و وارد فاز‌طرح‌های توسعهای شوند، در بلندمدت می‌توانند به نفع سهامدار ظاهرشوند، درغیر این‌‌‌‌‌‌‌صورت و با انباشت سود توسط شرکت‌ها سهامدار با زیان مواجه خواهد شد. هرچه سهامداران خرد در فصل مجامع مطالبه‌‌‌‌‌‌‌گرتر باشند، شرکت‌ها نیز از ورطه وعده وعید خارج می‌شوند. سهامداران عمده نیز با درنظرگرفتن سیاست‌هایی در جهت منافع سهامداران خرد، بازار را به سمت رونق هدایت می‌کنند.