فصل جابه‌جایی مسکن آغاز شده و انتظارات فعالان این عرصه، مانند هر سال به سمت رشد معاملات چه در فروش و چه در رهن و اجاره حرکت کرده است. با وجود اظهارات مشاوران مسکن مبنی بر نامساعد بودن احوال این بازار، باز هم نمی‌توان نسبت به رشد معاملات در این ایام بی‌توجه ماند.
کافیست یکی از سایت‌هایی که آگهی اجاره یا فروش ملک می‌گذارند را باز کنیم و با سیلی از تقاضا از سوی صاحبان خانه مواجه شویم. هر چند برخی از فعالان این عرصه معتقدند عدم علاقه مالکان به فروش و یا حتی در برخی مواقع اجاره مسکن و از سویی دیگر نبود اشتیاق و در اکثر مواقع توان در سمت خریدار یا مستاجر، اتفاق این روز‌های بازار ملک است. با این حال هنوز نیاز و حتی رغبت برای خرید و فروش و یا رهن و اجاره در بازار وجود دارد.
رکود در بازار مسکن پابرجاست
سعید لطفی، عضو اتحادیه مشاوران املاک شرایط فعلی بازار مسکن را رو به بهبود نسبی دانست و توضیح داد: به طور کلی طی چند سال اخیر تورم و گرانی مسکن در کنار کاهش قدرت مالی مردم باعث شد تا شاهد رکود در بازار مسکن باشیم. این رکود در خرید و فروش بسیار بیشتر از رهن و اجاره بود چرا که افراد اگر مجبور به تعویض خانه نبودند، این کار را نمی‌کردند.
به گفته لطفی، مستاجران بنا به دلایل مختلفی مانند عدم تمایل صاحب خانه به تمدید قرارداد و یا افزایش نرخ اجاره و ناتوانی در پرداخت آن، مجبورند تا دنبال خانه جدید برای اجاره بگردند. از این رو اکثر معاملاتی که در بازار مسکن در این چند وقت صورت گرفته، به طور عمده مربوط به رهن و اجاره بوده است.
وی ادامه داد: بهار و تابستان اوج معاملات مربوط به اجاره است و مثل هر سال انتظار داریم در این مدت رشد حداقلی و نسبی تعداد معاملات را شاهد باشیم چرا که افراد ترجیح می‌دهند تا پیش از شروع مدارس، وضعیت مسکن خود را تعیین و تکلیف کنند و درگیر فصل پاییز نشوند. هنوز تیر ماه هستیم و آنکه بگوییم تعداد معاملات ثبت شده بسیار بالا رفته، غیرممکن است. اما به طور کلی با نگاهی به بازار در می‌یابیم متقاضیان تعویض مسکن بالا رفته و تلاش مستاجران برای پیدا کردن خانه مناسب بیشتر شده است.
قیمت‌ها در بازار مسکن یکسان نیست
عضو اتحادیه مشاوران املاک در ادامه خاطرنشان کرد: مسئله‌ای مطرح شده مبنی بر یک دست شدن قیمت مسکن به ویژه برای رهن در تهران؛ برخی عقیده دارند رهن در تمامی نقاط تهران به طور تقریبی یکسان شده و محله‌ها با یکدیگر تفاوتی ندارند در صورتی که چنین نیست. قیمت رهن و اجاره مانند خرید ملک، به مسائلی همچون محله، کوچه، متراژ، سال ساخت، امکانات و سایر موارد اینچنینی بستگی دارد.
لطفی تصریح کرد: شاید نرخ رهن یک خانه در محله متوسط رو به بالا که فول امکانات بوده و نوساز است با رهن یک خانه در چند محله بالاتر که متراژی کمتر داشته و چند سال ساخت و بدون امکانات است، برابری کند، اما این به معنای یکدست شدن نرخ‌ها نیست و هنوز بین خانه‌ها تفاوت قیمتی وجود دارد.
توان کارگر به مسکن نمی‌رسد
بنا به گفته فعالان بازار مسکن، تورم مسئله‌ای لحظه‌ای در بازار مسکن است و این گرانی در مواقع پیک معاملات نیز بیشتر می‌شود. براساس اظهارات این افراد، هر منطقه متناسب با وضعیت و یا حتی توان مشاوران املاک آن، رشد قیمت را تجربه کرده و اگر بخواهیم نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل نرخ‌ها را بررسی کنیم، با رشد به طور میانگین ۳۰ درصدی در بازار فروش و ۴۰ درصدی برای رهن و اجاره مواجه هستیم که رقمی بالا محسوب می‌شود.
سوال مهم اینجاست آیا کارگری که با هزار منت، در سال جدید تنها ۲۰ درصد به حقوقش اضافه شده، توانایی پرداخت گرانی مسکن در کنار سایر گرانی‌ها را دارد؟ ۲۰ درصد به حقوق پایه کارگر افزوده می‌شود، اما از طرفی دیگر، فشار‌های صد درصدی هزینه‌های زندگی را متحمل می‌شود و کسی پاسخگو نیست.