انتقاد از اجرای زنده کنسرت ها زبانه کشید
حاشیه‌های کنسرت‌ها، تنها یک هفته مانده به محرم و صفر، یعنی دو ماهی که در آنها برگزاری اجرای زنده موسیقی محدود می‌شود، بالا گرفته است.
«سی‌صد» در سعدآباد
چند سال پیش بود که نخستین بار همایون شجریان با همراهی سهراب پورناظری کنسرت سی را در قالب یک کنسرت-نمایش در محوطه کاخ سعدآباد تهران برگزار کرد. این کنسرت با استقبال بسیاری روبه‌رو شد اما همان زمان هم انتقادات بسیاری درباره تخریب بنای سازه‌های تاریخی این مجموعه شکل گرفت. حالا البته سومین دوره کنسرت‌های پرفورمنسی یا کنسرت-نمایش پورناظری با عنوان «سی‌صد» در همین مجموعه در جریان برگزاری است و اماواگرهای بسیاری درباره آن شکل گرفته است؛ به واسطه قیمت بلیت‌ها، مکان اجرا، حضور گسترده چهره‌ها، خواننده، زرق‌وبرق بسیار، خواندن سهراب پورناظری روی صحنه و …
با توجه به اخبار منابع غیررسمی، به نظر می‌رسد در ابتدا محمد رحمانیان که یکی از سرشناس‌های حوزه تئاتر است، نویسندگی نمایش‌نامه و کارگردانی کار را در هفته‌های نخست بر عهده داشته است، اما بعدا بنابر دلایلی با برادران پورناظری به مشکل خورده و حاضر به ادامه همکاری با گروه نشده است.
از طرف دیگر بنابر آنچه اعلام شده است، بازیگران سرشناسی همچون گوهر خیراندیش، علی نصیریان، بهرام افشاری، نوید محمدزاده و بهرام رادان در این پروژه حضور خواهند داشت، ولی گویا حضور آنها در این کار بیشتر به واسطه حضور رحمانیان در پروژه به عنوان کارگردان بوده است. حال معلوم نیست که آیا با گذشت یک شب از اجرایی که هنوز کارگردان ندارد، همکاری آنها با «سی‌صد» ادامه‌دار می‌شود یا خیر؟
همچنین این پروژه تاکنون خواننده‌ای را به مخاطب معرفی نکرده و شنیده‌ها حاکی از این است که دو برادر پورناظری خوانندگی در این پروژه را بر عهده خواهند داشت. اجرای سهراب پورناظری به عنوان خواننده هم با انتقاداتی از سوی مخاطبان موسیقی او روبه‌رو شده است.
قربانی در تخت‌جمشید
در آستانه اجرای نخستین شب از کنسرت علیرضا قربانی در تخت‌جمشید، انتقادها و پرسش‌ها از او و گروه و تهیه‌کننده کنسرت افزایش پیدا کرده است. ایسنا در این باره نوشته که برگزارکننده کنسرت، برای اجرای کنسرت در تخت‌جمشید تعهداتی داده و قراردادی هم امضا شده است، که با وجود پیگیری‌ها از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همچنین اداره کل میراث فرهنگی استان فارس، جزئیات تعهد یا تعهدهای گروه اجرایی یا برگزارکننده کنسرت علیرضا قربانی در تخت جمشید تا کنون مشخص و شفاف نشده و این پرسش مهم بی‌پاسخ مانده است که اگر در جریان کنسرت، خسارت یا خدشه‌ای به تخت جمشید وارد شود چه کسی پاسخگو خواهد بود و تعهدات در این باره چیست؟
البته گروه اجرایی کنسرت علیرضا قربانی پس از واکنش‌ها و مخالفت‌هایی که به دنبال برگزاری این کنسرت در تخت‌جمشید صورت گرفت، توضیحاتی منتشر کرد مبنی بر اینکه «هیچ اسپیکری رو به بنای اصلی قرار نخواهد گرفت و نوع اسپیکرها بسته به شرایط ویژه انتخاب شده است. نورپردازی به صورتی است که هیچ نور مضری روی بنا تابیده نشود. تیم اجرایی ماه‌ها برای سنجش صدای خروجی برنامه‌ریزی کرده است. در تمام طول کنسرت، قبل و بعد از آن، هیچ‌کس حق تردد به مجموعه اصلی را نخواهد داشت و هیچ‌گونه عملیات ساخت‌و‌ساز و طراحی عمرانی در محوطه مجموعه انجام نخواهد شد.»
علیرضا عسگری چاوردی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید، نیز در توضیحات دیگری گفته است: «مکان برگزاری کنسرت موسیقی بیرون از تختگاه تخت جمشید و در فاصله ۵۰متری در زیر سطح ارتفاع ۱۷متری تختگاه تعیین شده است. تختگاه تخت‌جمشید از بلوک‌های سنگی بزرگ بنا شده و ارتفاع آن از سطح زمین حداکثر ۲۰ متر بوده است و ارزیابی کیفی منظر صوتی در مجموعه میراث جهانی تخت‌جمشید برای تمام بناهای این مجموعه طی یک طرح پژوهشی با دانشگاه هنر تهران به صورت میدانی انجام شده است. نتایج حاصل از بیشینه، میانه و کمینه صوت، متوسط شدت صوت، نمودارهای اسپکتروگرام و شدت انرژی صوت در قالب نقشه‌های گرافیکی این طرح نشان می‌دهد منبع تولید صدا باید از داخل تختگاه تخت‌جمشید جدا شود و به بیرون از محوطه انتقال یابد. بنابراین در تمهید اجرای برنامه موسیقی این موضوع لحاظ شده است و مکان اجرا برنامه به بیرون از تخت جمشید انتقال داده شد.»
اگرچه درآمد این کنسرت‌ها برای کاخ‌ها و بناهای تاریخی حیاتی به نظر می‌آیند، اما تحقیقات نشان داده است «در طول برگزاری کنسرت، جابه‌جایی میز و صندلی‌ها و تجهیزات و تکانه‌های ناشی از صدای موسیقی که باعث جابه‌جایی برخی اشیا شده، بیشترین آسیب را وارد کرده است.»
همچنین برخی کارشناسان مرمت آثار تاریخی تایید کرده اند که «صدا و ارتعاش می‌تواند بناهای تاریخی را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار دهد». مصداق آنها «عمارت مسعودیه» در تهران است، که زمانی به عنوان محل اجرای نمایش و موسیقی استفاده می‌شد، که گفته می‌شود به دلیل آسیب‌های ناشی از صدا و ارتعاش عبور و مرور، اجرای آن برنامه‌ها متوقف شد.
پرواز در نیاوران
پرواز همای و یک گروه نمایشی در مجموعه نیاوران روی صحنه رفته‌اند و تا اواخر این هفته اجرای خود را تمدید کرده‌اند. این اجرا نیز با انتقادات و حواشی بسیاری روبه‌رو شده است. پیش از این پرواز همای در کنسرت-نمایش یا پرفورمنس‌هایی از این دست حاضر بوده و کار کرده است و دوستدارانش تجربیات مشابهی از این گونه اجراها از او دارند؛ اما برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی از ضعف اجرای گروه او و نامناسب بودن مکان اجرا گفته‌اند.
بابت ناهماهنگی گروه، ضعف اجرای موسیقی و حتی خوانندگی و عدم جذابیت مجموعه کار نیز انتقاداتی مطرح شده و و اکنش‌هایی را در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشته است.
نکته جالب این است که سه کنسرت از سه چهره و گروه مطرح موسیقی کشور با حاشیه‌هایی روبه‌رو شده که پیش از این کمتر مطرح بوده است. باید منتظر ماند و دید که مدیریت کنسرت‌ها در یک هفته پایانی اجراها چگونه خواهد بود؟
