شش کاندیدا که از سوی شورای نگهبان قانون اساسی واجد صلاحیت شناخته شده و حالا در حال تدارک برای مبارزهاند، چارهای ندارند جز اینکه در برابر خواستههای شهروندان، صریح و شفاف حرف زده و از سخنرانیهای کلیشهای و شعاری دوری کنند.
در صورتی که آنها شفافیت، صراحت و درستگویی را از برنامههای تبلیغاتی خود حذف کنند و با شهروندان بهگونهای سخن بگویند که گویی آنها از چیزی خبر ندارند علاوهبر اینکه احتمال کاهش مشارکت را افزایش میدهند، اعتماد مردم را نیز بیش از پیش از دست میدهند.
شش کاندیدای باقیمانده از 80کاندیدای ثبتنام شده باید خواستههای اصلی شهروندان و موانع دستیابی به خواستههای آنها را در گفتوگوها و در مناظرهها و نیز در روبهرو شدن با مردم بهطور دقیق بر زبان آورند. حقیقت این است که بیشترین خواستههای شهروندان در رتبه نخست کسبوکار آبرومند و معیشت مناسب و زندگی مادی در شان انسان ایرانی است.
شماری از همین کاندیداها به مناسبتهای گوناگون درباره اصل وجود فقر شتابان در کشور سخن گفته و بر آن پافشاری کردهاند. همه ایرانیان میدانند که آتش ترس از فقیرتر شدن اکنون سر تا پای میلیونها شهروند ایرانی را در برگرفته و آنها را با کابوس روبهرو کرده است. میلیونها کارگر ایرانی و نیز بازنشستگان کارگری، معلمان، کشاورزان و پیشهوران خردهپا در نزدیکی خط فقر ایستاده و با چند تورم 40درصدی دیگر به زیر خط فقر سقوط خواهند کرد.
درد بزرگ شهروندان ایرانی این است که میدانند این سرزمین توانایی آمادهسازی زندگی مادی با آرامش را دارد اما به دلیل مدیریت ناکارآمد این اتفاق نمیافتد. به این ترتیب شش کاندیدای باقیمانده که حالا آماده نبرد میشوند باید به این داستان بپردازند و با شفافیت بگویند آیا قبول دارند بحران فقر در ایران به سوی گسترش پیش میرود اما شش کاندیدای مانده در سبد مبارزه برای انتخابات چهاردهم باید در مورد دلیل اصلی بدتر شدن وضعیت شهروندان نیز به صورت صریح و بدون لکنتزبان حرف بزنند و اظهارنظر کنند.
واقعیت این است که شمار قابل اعتنایی از ایرانیان باور دارند تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران سرچشمه گسترش روزافزون تهیدستی و بیچارگی شده است. دلیل این استدلال نیز روشن است تا پیش از تحریم نفت ایران از سوی غرب و نیز تحریم بانک مرکزی سالانه در بدترین وضعیت تا 60میلیارد دلار بهطور میانگین درآمد حاصل از صادرات نفت به ایران میآمد. دولتها با همه ناکارآمدی اما بخشی از این درآمد سالانه را برای سرمایهگذاری در بخشهای زیرساخت و نیز به متقاضیان سرمایهگذاری خارجی و تامین ریال یارانهها اختصاص میدادند. حالا اما نرخ تورم فزاینده سرمایهگذاری ناکافی، کوچک شدن تجارت خارجی و… مصیبت شدهاند و ایرانیان را در معرض فقر فزاینده قرار دادهاند.
شش کاندیدا باید به صراحت درباره پیامدهای اقتصادی تحریم و راهحل قابل اجرا برای رفع تحریم نیز سخن بگویند. با توجه به اینکه سرچشمه و کشور اول تحریم علیه ایران ایالاتمتحده آمریکاست به نظر میرسد کاندیداها به اینجا برسند که بگویند ایران باید با آمریکا چه کند؟ شهروندان- درست یا نادرست- میگویند دلیل بدبختیها نبود رابطه با آمریکاست. آیا کاندیداها حاضرند درباره این دیدگاه اکثریت ایران با صراحت و شفافیت سخن بگویند.