هرچند بر اساس وعده های دولت امسال باید تورم تک رقمی را تجربه می کردیم، اما هرچه از عمر دولت گذشت این وعده بزرگ هم فراموش …
آرمان امروز: هرچند بر اساس وعده های دولت امسال باید تورم تک رقمی را تجربه می کردیم، اما هرچه از عمر دولت گذشت این وعده بزرگ هم فراموش شد. اما وعده عملی تر بانک مرکزی در این میان تا حدودی قابل بررسی است. بانک مرکزی در هدف گذاری تورمی خود در پایان سال ۱۴۰۲ کاهش تورم به ۳۰ درصد را پیش بینی کرده بود. برای تحقق این هدف بانک مرکزی سیاست های انقباضی را در پیش گرفت. اما با نزدیک شدن به پایان سال باید دید که هدف گذاری برای کاهش نرخ تورم محقق می شود یا نه ؛ هرچند بخشی از این سیاست تا امروز باعث کاهش تورم شده است. نرخ تورم سالانه با کاهشی ۱.۱ واحد درصدی در مقایسه با دی ماه مواجه شده و رقم ۴۲.۵ درصدی را به ثبت رسانده است.
از رکورد تورمی آذرماه تا کاهش بهمن
نرخ تورم در آذرماه تقریبا در بیشتر موارد رکورد سالیانه را در اختیار داشت. طبق تازهترین گزارش مرکز آمار، نرخ تورم ماهانه کل کشور به ۲.۹ درصد رسید. این نرخ، بالاترین رکورد ثبت شده در هشت ماهه گذشته است. به بیان دیگر، آخرین باری که نرخ تورم ماهانه بالاتر از این سطح بوده به فروردین سال جاری برمیگردد.
اما آمارهای بهمن ماه متفاوت است. پس از آنکه هفته گذشته محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهوری، در حاشیه جلسه هیأت دولت، از منفی شدن تورم خوراکیها و افت تورم ماهانه به ۱.۴ درصد خبر داد، مرکز آمار ایران نیز با انتشار گزارش شاخص قیمت مصرفکننده بهمنماه، بر ادعای مخبر مهر تائید زد. گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که علاوه بر تورم ماهانه، نرخهای تورم سالانه و نقطه به نقطه نیز در بهمنماه کاهشی شده است.
احتمالا به همین دلیل بوده که دولتمردان بار دیگر در اعلام آمار تورم از منابع رسمی پیشی گرفتهاند. زیرا تجربه ثابت کرده است که این اتفاق تنها در صورتی رخ میدهد که آمارها بهبود وضعیت اقتصادی را نشان دهند و اگر چنین نباشد، نهتنها خبری از اعلام آمار از سوی مدیران دولت نیست، بلکه همان آمارهای رسمی نیز با تأخیر منتشر میشوند.
با استناد به تازهترین گزارش مرکز آمار ایران از نرخهای تورم در پایان بهمن ماه سال ۱۴۰۲ نرخ تورم ماهانه برای سومین ماه متوالی کاهشی شده و این ماه نیز ۱.۲ واحد درصد از ارتفاع خود کاسته است.
به این ترتیب، نرخ تورم ماهانه که افزایش سطح عمومی قیمتها در طول یک ماه را نشان میدهد، در بهمن ماه به ۱.۴ درصد رسید که کف ۳۳ ماهه این نرخ محسوب میشود.
علت کاهش نرخ تورم بهمن ماه
البته کاهش تورمی که از آن صحبت می کنیم تنها در مقایسه با سال های اخیر است و در حال حاضر همچنان تورم در سطوح بالایی قرار دارد. از سوی دیگر، برای تحلیل این آمارها باید به حوزه های مختلف توجه کرد. برای مثال، کاهش تورم خوراکی ها…. به دلیل مداخلات زیاد دولت در این بخش است که باعث نوسانات زیادی می شود. اما برای تحلیل کلی باید به تورم بخش خدماتو یا اجاره مراجعه کرد. آمارها نشان می دهد که تورم نقطه به نقطه این دو بخش به ۴۱.۵ درصد رسیده است.
در تورم ماهیانه بهمن ماه نیز این مساله مشخص است. تورم ماهیانه بهمن ماه به کم ترین میزان خود در طی سال رسیده و ۱.۴ درصد است. در این بخش نیز تاثیر منفی شدن نرخ تورم خوراکی ها تاثیرگذار است. در تورم بخش خدمات همچنان رشد ۲.۸ درصدی را شاهد هستیم.
در همین حال تورم نقطه به نقطه با کاهش ۳.۲ واحد درصدی نسبت به خرداد به ۳۹.۴ درصد رسیده است؛ تورم نقطه به نقطه که به آن تورم پیشنگر هم گفته میشود، تغییرات تورم و شاخص قیمتها در یک دوره ۱۲ماهه را مورد بررسی قرار میدهد و از آن جهت حائز اهمیت است که دورنمای تورم و مسیر آتی تورم سالیانه را نشان میدهد و البته نشانه واکنش سریعتر آن به تغییرات سطح عمومی قیمتهاست. همچنین تغییرات نرخ تورم نقطه به نقطه، در یک فرایند تدریجی اثر خود را بر تورم سالیانه نشان میدهد، در واقع وقتی قرار است نرخ تورم صعودی شود، آثار آن خود را ابتدا در تورم تولیدکننده و سپس در تورم نقطه به نقطه مصرفکننده نشان میدهد.
هزینه های بالای زندگی
هرچند آمار بهمن ماه از منفی شدن نرخ تورم خوراکی ها وخصوصا گوشت حکایت دارد، اما به دلیل بالا بودن سطح تورم هنوز این تغییرات برای مردم نا محسوس است. برای مثال، خرید مرغ کیلویی ۸۰ تا ۱۱۰ هزار تومان هم برای اقشار کم درآمد و متوسط، غیر ممکن شده است.
برای خرید یک مرغ متوسط باید حدود ۳۰۰ هزار تومان پول پرداخت کرد؛ حالا درنظر بگیرید که خانواده ۴ نفره اگر هفتهای دو تا مرغ هم برای سیر کردن اعضای خانواده خود (به غیر از مهمان) بخرد باید ۶۰۰ هزار تومان پرداخت کند. این خانواده در ماه نیز رقمی معادل ۲ میلیون و ۴۰۰ تومان در صورت تثبیت قیمتها باید هزینه کند که قطعا برای خانواده متوسط و کم درآمد بسیار سخت و در حال حاضر با توجه به تورم اقتصادی غیر ممکن شده است.
این وضعیت در بخش های دیگر نیز وجود دارد و هزینه های تامین یک خانواده متوسط ۴ نفره در ایران بسیار بالا رفته است و دستمزدها کفاف یک زندگی عادی و معمولی را نمی دهد. یک خانواده ۴ نفره برای زندگی فقط به برنج و مرغ نیاز ندارد، بلکه باید برای صدها مورد مختلف نیز هزینه کند تا بتواند یک زندگی خیلی معمولی داشته باشد. از هزینه مسکن، پوشاک، ایاب و ذهاب و تحصیل فرزندان تا خورد و خوراک معمولی که همگی مستلزم صرف هزینه است.