فرایند تولید پول توسط بانکداری ذخیره کسری

اکوبورس:‌هنگامی‌ که به حساب بانکی خود پول واریز میکنید، بانک این سرمایه را صرفاً در گاو صندوقی نگه نمی دارد. درعوض، سرمایه‌ی شما را به افراد یا شرکت‌هایی که نیاز دارند، وام می‌دهد.
به گزارش اکوبورس به نقل از بانکداری ایرانی ،در سیستم بانکداری امروزه، هنگامی‌که سپرده‌گذاران بخواهند از سپرده‌های خود برداشت کنند، بانک‌ها تنها موظف هستند بخش کوچکی از این سپرده‌ها را نزد خود ذخیره کنند. اما چرا؟ چرا بانک‌ها کل پول ما را نزد خود نگه نمی‌دارند؟ این حقیقت که بانک‌ها ملزم به ذخیره‌ی تنها بخشی از سرمایه‌های سپرده‌شده نزد خود هستند، یکی از اصول حرفه‌ی بانکداری به‌حساب می‌آید. بانک‌ها از سپرده‌گذاران خود سرمایه قرض می‌کنند و در عوض این سرمایه‌ها را به افراد متقاضی وام می‌دهند. بانک‌ها بابت وام پرداختی، از افراد وام‌گیرنده وجه بیش‌تری (نرخ سود بالاتر) نسبت به میزان پول اولیه دریافت می‌کنند. اگر بانک‌ها پس از آنکه ذخایر موردنیاز خود را تأمین کردند از سرمایه‌های در دست خود به دیگران وام ندهند، سپرده‌گذاران مجبور خواهند شد برای نگهداری از سرمایه‌های خود به بانک‌ها حق سرویس بدهند. در مجموع، برای اقتصاد و سیستم بانکداری حفظ تنها بخشی از سپرده‌ها عملی بسیار تأثیرگذار خواهد بود. سیستم ذخیره‌ کسری به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که بتوانند پول تولید کنند. هنگامی‌که پولتان را در بانک سپرده می‌کنید، بانک موظف است میزان مشخصی یا درصدی از این پول را نزد خود نگه دارد، اما می‌تواند مابقی پول را به متقاضیان وام بدهد. حالتی را در نظر بگیرید که  ۱۰۰۰ دلار در بانک واریز شود این ۱۰۰۰ دلار به ۹۹۵۴ دلار می‌تواند در ۵۰ مرتبه وام دهی تبدیل شود. این افزایش به صورت زیر است. در مرحله اول به دلیل نرخ ذخیره ۱۰ درصد تنها بانک ۱۰۰ دلار را نگهداشته و ۹۰۰ دلار را وام می‌دهد. مشتری که وام گرفته‌است احتمال زیاد این پول را برای خرید کالایی مصرف می‌کند. فرد دوم که این پول را دریافت می‌کند احتمال زیاد این پول را در بانک دیگری واریز می‌کند. در بانک دوم نیز به دلیل اینکه نرخ ذخیره ۱۰ درصد است از این ۹۰۰ دلار ۹۰ دلار نگهداشته شده و ۸۱۰ دلار وام داده می‌شود. این چرخه همینطور ادامه می‌یابد تا جایی که ۱۰۰۰ دلار اولیه تبدیل به ۹۹۵۴ دلار می‌گردد که باعث ایجاد ۱۰ برابر پول در حجم نقدینگی می‌گردد. برای آنکه متوجه شوید به‌صورت تئوری سیستم بانکداری ذخیره‌ کسری با سپرده‌ی اولیه‌ی شما دقیقا چه میزان پول می‌تواند تولید کند، از معادله‌ی ضریب فزاینده‌ی پولی استفاده کنید: مجموع پول تولیدشده : سپرده‌ی اولیه x (نرخ ذخیره/۱ ) اقتصاد دانان موافق بانکداری ذخیره کسری اعتقاد دارند که این سیستم باعث شکوفا شدن اقتصاد می‌شود. زیرا در سیستم مخالف آن که بانکداری ذخیره کامل است بانک برای تمام بدهیهای خود دارای ذخیره‌است. از این رو بانک نمی‌تواند پول خود را در امور مختلف سرمایه گذاری کند و پولهای پس انداز شده برای سرمایه گذاری در امور دیگر در دسترس نیستند. همچنین این سیستم سود زیادی را برای بانک ایجاد خواهد کرد زیرا بانک از وامهایی که بدون پشتوانه ایجاد کرده‌است نیز سود بانکی دریافت می‌کند. از طرفی مخالفین این سیستم اعتقاد دارند که این سیستم باعث افزایش تورم می‌گردد. همچنین به دلیل اینکه بانک در واقع پولی را که ندارد وام می‌دهد آن را نوعی از تقلب در معامله میدانند. زیرا آنها معتقد هستند که در صورتی که یکی از افراد عادی اجتماع اقدام به وام دادن پولی که دارا نیست بکند توسط دولت به دلیل کلاهبرداری دستگیر می‌شود. از این رو اقدام بانک نیز معادل چنین عملی است. به دلیل اینکه فرایند تولید پول توسط بانکداری ذخیره کسری به بدهی جدید احتیاج دارد، باید بدهی مردم افزایش یابد تا پول جدید ایجاد شود. از این رو این عمل باعث کم شدن ارزش پول و انتقال ثروت از طبقه پایین جامعه به طبقه دارای اموال واقعی نظیر زمین و یا طلا می‌گردد. در واقع بانک در این عمل از هیچ، پول تولید می‌کند.