معاملات روز یکشنبه بازار نشان داد که رفتار توده‌ای سهامداران هنوز از این بازار رخت برنبسته است، چرا که دیروز با منفی شدن برخی نمادها از جمله خودرویی‌ها که به لیدر بازار معروف شده‌اند، مسیر حرکت بازار در سمت نزولی قرار گرفت.
بازار سهام از نیمه اردیبهشت‌ماه به این سو فاز اصلاحی را تجربه می‌کند و هنوز نتوانسته مسیر صعودی پایداری را تجربه کند. طی هفته‌های گذشته، به تدریج از ارزش و حجم معاملات نیز کاسته شده و به نظر می‌رسد معامله‌گران برای ورود به داد‌وستدها در بیم و امید قرار دارند.
شاخص کل بورس تهران در جریان معاملات دیروز در نیمه اول با افت همراه شد و در ادامه روز و نیمه دوم تغییر چندانی نداشت تا در نهایت با منفی ۱۹ هزار واحدی کار را تمام کرده باشد. این موضوع نشان می‌دهد که شاخص با از دست دادن حمایت ۲/۲ میلیون واحدی توان رسیدن به اعداد و ارقام بالاتر را ندارد. بااین‌وجود همه به این موضوع اذعان می‌کنند که بازار همچنان ارزنده است.
هرچند باید در نظر داشت که همان‌طور که پیش‌بینی‌ها درخصوص صعود بازار غلط از آب درآمد شاید اتفاق غیر‌منتظره‌دیگری روند بازار را به سمت مثبت سوق دهد.
با این حال کارشناسان معتقدند بلاتکلیفی‌های سیاسی، اخباری که هر کدام خبر قبلی خود را نقض می‌کنند، اظهارات متناقض از سوی طرف‌های برجام، تنگنای اقتصادی، سیاست‌های خلق‌الساعه در حوزه فعالیت‌های اقتصادی و مواردی از این دست، بازار سهام را در ابهام فرو برده است. رفتار معامله‌گران نیز حاکی از همین سردرگمی و ابهام درباره آینده بازار است.
در همین حال ثبات قیمت دلار سبب شده است که این محرک قوی نیز از کار افتاده باشد. بر همین اساس دیگر محرکی برای بازار سهام وجود ندارد تا بتواند معاملات را دوباره به ریل بازگرداند.
روند بازار در حال حاضر به گونه‌ای است که در هر دو مسیر نزولی و صعودی، فاقد پویایی است. حجم و ارزش معاملات خرد به حدی کاهش یافته که تنها برداشت و ارزیابی از آن، فرو رفتن بازار در رکود است.
فاکتورهای برگشت بازار
علی فراقی در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: در مورد بازارها بسته به نظر تحلیلگران و کارشناسان آن بازار می‌توان فاکتورهای مختلفی جهت برگشت‌های بازار هدف در نظر گرفت تا در بهترین نقطه سوار بر بازار شد و بیشترین بازدهی را از هر بازاری کسب کرد.
وی می‌افزاید: دو فاکتور ساده و اولیه را می‌توان ارزش و حجم معاملات در نظر گرفت که هر دو خصوصا در چرخش‌های قیمتی بسیار قابل استفاده و قابل اطمینان هستند زیرا به خوبی می‌تواند رد پای ورود‌کنندگان اصلی را به بازار برای سرمایه‌گذاران در بازار شناسایی کند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: فاکتور بعدی را می‌توان ورود و خروج پول حقیقی در بازار دانست که در این مورد خطا بیشتر است و قابلیت اتکای پایین‌تری هم دارد ولی می‌تواند به خوبی در کنار دیگر پارامتر‌های بازاری تکمیل‌کننده و یاری‌دهنده مناسبی باشد.
فراقی خاطرنشان می‌کند: فاکتور قابل توجه و مهمی را که شاید اغلب افراد با اینکه بسیار مهم و قابل توجه است نادیده بگیرند وجود واگرایی است، البته این واگرایی به معنای واگرایی تکنیکی اندیکاتوری عامیانه نیست و در اصل یک پله بالاتر و قدرتمند است که یکی از آنها می‌تواند واگرایی بین دو یا چند بازار نسبت به یکدیگر باشد که به خوبی می‌تواند زمان استراحت یا حرکت بازارها را نسبت به یکدیگر شناسایی کند.
وی می‌گوید: حال می‌توان فاکتورها، ابزارها، وسیله‌ها و سبک‌های متعددی را نام برد که می‌تواند کمک‌کننده افراد فعال در هر بازاری خصوصا بازار سرمایه باشد که توجه به آنها برای تصمیم‌گیری بهتر خالی از لطف نیست.
این کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: حال بعد از این اشارات اگر تمامی این فاکتورهای گفته‌شده و گفته‌نشده دیگری را مقیاس صد در نظر بگیریم، عدد قابل توجه ۹۰ برای بازاری به نام بازار سرمایه به چشم می‌خورد که نشان از آن دارد که بازاری که مستعد‌ترین برای حرکت و نوبت رشدی است بازار سرمایه خواهد بود.
فراقی یادآور می‌شود: در پایان هم فاکتور اختصاصی که می‌توان برای بازار سرمایه در نظر گرفت فصل مجامع است که درصد بالایی از سهام بازار در این زمان مجامع آنها تشکیل می‌شود که به خوبی می‌تواند گریزی به گذشته هر شرکت، وضعیت حال آن و دیدگاه آینده آنها باشد که باز هم با درصد قابل‌توجهی از این تعداد شرکت‌ها مواجه هستیم که در هر سه حالت گذشته، حال و آینده بسیار جذاب برای هر سرمایه‌گذاری در این بازار متصور می‌شود.
دولت، رونق خودرو را انتخاب کرد
برخی کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی، دلیل مهم ریزش بورس را پیش‌فروش خودرو می‌دانند و معتقدند که دولت، رونق خودرو را به بازار سهام ترجیح داده است. فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در همین خصوص در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین می‌گوید: متغیرهای کلان اقتصادی، اساسا منشاء تغییرات بنیادی و اثرگذار هستند؛ مثل نرخ تورم، رشد اقتصادی، نرخ برابری ارز و سایر مولفه‌های اقتصادی. نکته اینجاست که ما در دو سه ماه گذشته هیچ تغییر اساسی در این متغیرهای کلان اثرگذار نداشتیم؛ اگرچه ممکن است کمی نرخ بهره بین‌بانکی تغییر کرده باشد.
وی می‌افزاید: اما نکته مهم اینجاست که دلیل این وضعیت رخوت و به عبارتی رکود در بورس، به دلیل حادث شدن تصمیمات اقتصادی در بازار خودرو و پیش‌فروش‌های بسیار حجیم و سرسام‌آوری باشد که یک مورد آن در تاریخ ۱۶ خردادماه ۱۴۰۲ در حدود ۲۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است و یک میلیون نفر ثبت‌نام کردند.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: این منابع به نظر من به عنوان فعال بازار سرمایه، انتخابی است که مسوولان اقتصادی کشور داشتند.
آقابزرگی با اشاره به ورود نقدینگی به دلیل جذاب بودن بازار سرمایه نسبت به بازار مسکن، ارز، خودرو و حتی طلا عنوان می‌کند: شما شاهد بودید که نامه‌هایی از برخی از مسوولان رده‌بالای کشور به سازمان بورس و وزیر اقتصاد ارسال شد که جلوی بورس را بگیرید که مثل سال ۹۹ نشود.
وی متذکر می‌شود: اولا این را بگویم که این اقدام کاملا غیرکارشناسی بود، چون اصلا قابلیت مقایسه نداشت، اما این تدبیر را اندیشیدند که به جای باز گذاشتن ورود نقدینگی به بازار سرمایه، نقدینگی از بازار بورس به سمت بازار خودرویی برود که حداقل دوره انتظار آن، یک تا دو سال است. به عبارتی، نقدینگی و سرعت گردش نقدینگی را کم کنند.
این کارشناس بازار سرمایه بیان می‌کند: دلیل ریزش‌های بازار سرمایه همین موضوع است و شاهد این هستیم که در یک ماه اخیر در روزهایی که- مثل هفته گذشته- پول‌های ثبت‌نام‌کنندگان پیش‌فروش خودرو آزاد می‌شود و پول‌شان را باید برداشت کنند، بازار سرمایه و بورس تا حدودی مثبت می‌شود، ولی برآیند منفی است و از نظر من تا زمانی که دور تسلسل این پیش‌فروش‌ها ادامه دارد، بازار کماکان رکود را خواهد داشت، اما ارزش ذاتی و سطح ارزندگی کماکان مناسب است.
منبع: جهان صنعت