بیماران خاص در دوران کرونا چه دغدغه‌هایی دارند؟

اکوبورس: مدیر گروه آموزشی مددکاری اجتماعی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با ارائه مقاله در اولین کنگره ملی «رصد اجتماعی پاندمی کووید ۱۹» به بررسی مشکلات روانی و اجتماعی بیماران خاص در دوران همه‌گیری کرونا پرداخت.
به گزارش اکوبورس به نقل از ایسنا، دکتر غنچه راهب، عضو دبیرخانه رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹، در این کنگره گفت: بنیاد بیماری‌های خاص، بیمارانی که دچار نارسایی پیشرفته کلیه هستند، ام اس، تالاسمی و هموفیلی را جزو بیماران خاص می‌شناسد و همچنین خدماتی را به بیماران مبتلا به سرطان و بیماران پروانه‌ای ارائه می‌دهد. وی درباره مطالعه‌ای که تحقیقی کیفی و تحلیل محتواست و در میان جمعیت بیماران خاص انجام شده، گفت: این تحقیق عمدتا در میان بیماران همودیالیز، هموفیلی و تالاسمی، سرطان، ام اس و HIV، با نمونه‌گیری گوله برفی در سنین متفاوت، اجرا شده است. دکتر راهب با اشاره به این‌که نمونه‌های جمع‌آوری شده از استان‌های تهران، لرستان، کردستان، همدان و مازندران بودند، جداول مربوط به مشکلات روانی و اجتماعی بیماران خاص در دوران همه‌گیری کرونا را نمایش داد و افزود: اولین مشکلی که بیماران تالاسمی مطرح کردند، عدم دسترسی آنان به فرآورده‌های خونی است، چراکه به دلیل شیوع کرونا، اهداکنندگان خون کاهش پیدا کردند و لذا این نگرانی در بیماران به وجود آمده که فرآورده‌های تولیدی از خون‌های اهدایی نیز کاهش پیدا کنند. به گفته وی، «نگرانی از ابتلا به کرونا در مراجعه به بیمارستان برای دریافت خدمات مربوط به بیماری تالاسمی، نگرانی بابت از دست دادن اعضای خانواده در اثر کرونا، ترس از دست دادن شغل و ناتوانی مالی و عدم توانایی تامین هزینه‌های درمان و تامین مخارج خانواده، کمبود دارو و افزایش قیمت دارو، اشتراک فضای درمانی همه بیماران خاص و تاثیرات منفی روی روان آنان، عدم امکان ارزیابی و آزمایش‌های خون و عدم امکان تردد به شهرستان‌ها، مشکلات تنفسی در حین خون‌گیری، ضعف شدید به هنگام خون‌گیری برای استفاده نکردن از مواد غذایی در محیط بیمارستان، سیستم ضعیف ایمنی و ناتوانی مالی برای تامین دارو و مواد غذایی جهت تقویت، رسوب میزان آهن و مشکلات اعصاب و روان همچون اضطراب، افسردگی، تغییرات خلقی و ناسازگاری، انزوا و پرخاشگری» از جمله مسائل و مشکلات بیماران تالاسمی بود که با اجرای این مطالعه، استخراج شد. وی درمورد مشکلات بیماران مبتلا به سرطان نیز گفت: «ترس از ابتلا به کرونا، ترس ابتلای مراقبان، نگرانی از کمبود و پیدا کردن داروهای لازم، نگرانی برای از دست دادن نقش‌ها و وظایفشان و کمبود اکسیژن و دشواری برای دسترسی، مشکلات این بیماران پس از ابتلا به کرونا، تعویق روند درمان بیماری سرطان، تشدید استرس، افسردگی، بی خوابی و سردرگمی و همچنین رعایت افراطی رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سوی خانواده‌های این بیماران، اضطراب و افسردگی در اثر نگرانی به ابتلا، بی‌توجهی به دیگر اعضای خانواده و تمرکز عمده بر فرد بیمار و بروز تعارضات و اختلافات خانوادگی، نگران بسیار زیاد فرزندان خانواده به خصوص برای مادر خانواده، از دست دادن شغل و منابع مالی، شلوغ بودن داروخانه‌ها و امکان ابتلا و یا استفاده از وسایل عمومی و امکان ابتلا» از جمله مشکلات بیماران مبتلا به سرطان است. دکتر راهب، ایجاد تسهیلات برای تداوم فرایند درمان و دسترسی بهتر به دارو و شرایط اختصاصی برای دریافت دارو جهت جلوگیری از مراجعه به داروخانه‌های شلوغ را برای این بیماران توصیه کرد. وی درخصوص مشکلات استخراج شده مربوط به بیماران همودیالیز، «نگرانی از ابتلای خود و اعضای خانواده به کرونا، پایین بودن سطح ایمنی، ضعف جسمی در حین دیالیز و همزمانی انجام دیالیز برای بیمار کرونایی با بیمار غیرکرونایی، ترس از ابتلای همراه بیماران به کرونا، شدت یافتن علائم بیماری، افزایش اگزما و زخم‌های جسمی بدلیل استفاده زیاد از ماسک و الکل، دشواری تحمل ماسک و دردهای جسمی، مشکلات سلامت روان مانند استرس اضطراب و کاهش انرژی، انزوای اجتماعی و دوری از اعضای خانواده» را مطرح کرد. وی مشکلات اجتماعی و اقتصادی این بیماران را نیز بیان کرد و گفت: عدم حمایت ارگان‌های دولتی، عدم توانایی تامین هزینه‌های درمان، نگرانی از دست دادن شغل، گرفتاری در انزوای اجتماعی و نگرانی از عدم استقلال مالی، از جمله این مشکلات هستند که توسط بیماران همودیالیز ذکر شد. دکتر راهب در خصوص بیماران مبتلا به HIV نیز گفت: “ترس از ابتلا به کرونا و پایین بودن امید به زندگی و خودمراقبتی در این بیماران، از دست شغل و بروز مشکلات اقتصادی، فقر اقتصادی و ناتوانی در تامین هزینه‌ها و در بحث خانوادگی، عدم پذیرش خانواده”، از جمله مشکلات این بیماران است. وی افزود: مشکلات استخراج شده از جمعیت بیماران ام اس، «تشدید مشکلات جسمی و تشدید در تکرر ادرار به دلیل کم‌تحرکی، علائم عدم تعادل و عوامل روانشناختی مانند افسردگی، اضطراب و نگرانی از تزریق واکسن در آنان بشدت مشهود بود، روابط بین فردی با دوستانشان تقریبا قطع شده، کمک‌های بیش از اندازه خانواده سبب محدودیت آنان شده و رفتارهای وسواس گونه خانواده بر آنان تاثیر گذاشته، محدودیت در انجام اوقات فراغت و تفریح» است. مدیر گروه آموزشی مددکاری اجتماعی تصریح کرد: همه بیماران خاص به ویژه بیماران ام اس به دلیل کم تحرکی و مشکلات حرکتی، دشواری در مراجعه به مراکز درمانی و شلوغی وسایل عمومی و امکان ابتلا، شلوغی داروخانه‌ها و تامین هزینه‌های دارو و درمان، از جمله مشکلات مؤثر بر وضعیت جسمی و روانی این بیماران بوده است. بر اساس اعلام وزارت بهداشت، اولین کنگره ملی «رصد اجتماعی کووید ۱۹»، دارای شش پنل علمی است که تحت عناوین «چالش‌های سیاست کنترل پاندمی کووید ۱۹، پیامدهای پاندمی کووید ۱۹ در جمعیت آسیب پذیر، نابرابری‌ها در پاندمی کووید ۱۹ و چالش‌ها و موانع پذیرش واکسیناسیون، چالش‌های سلامت روانی اجتماعی در پاندمی کووید ۱۹ و چالش‌های سلامت اجتماعی در پاندمی کووید ۱۹» طی دو روز توسط متخصصان و محققان از دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور اجرا می‌شود. این کنگره ملی به صورت حضوری در سالن اجتماعات احمدی روشن دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و از طریق لینک https://connect.uswr.ac.ir/csms به صورت مجازی در حال برگزاری است.