کمک دولتها به شرکت هواپیمایی در دوران کرونا
اکوبورس: با آغاز هجوم ویروس کرونا به کشورهای مختلف و اثر فوری آن بر صنعت هوانوردی و در راستای مقابله با این تهدید که میرفت بیشترین صدمه اقتصادی به صنعت را در دهه های مختلف به جای گذارد ،و به ناچار و برخلاف همه ادعاهای دولتهای غربی در رعایت اصول اقتصاد آزاد ،کمک های دولتی پنهان و آشکار راه خود را به سمت خطوط هوایی باز نمودند .
به گزارش اکوبورس، براساس گزارش منتشره در سایت simple flying کمک های مالی بسیار قابل توجهی در دوران کرونا از سوی دولتهای مختلف به شرکتها هواپیمایی شده است .این در حالی است که برای سالیان متمادی هر نوع کمک دولتی به شرکتهای هواپیمایی امری ناپسند در فضای رقابت و کسب و کار در بازار آزاد به شمار میآمد لذا کمک های کنونی کمی غیر طبیعی به نظر میرسد اما بهر حال واقعی و قابل شناسایی است .گزارش تحلیلی OAG (یک شرکت انگلیسی که در ارائه اطلاعات هواپیمایی پیشرو بوده و در زمینه های مختلف صنعت تولید و پردازش اطلاعات میکند) که در جریان یک وبنار در هفته گذشته به اطلاع عموم رسیده ،بیانگر آن است که چگونه دولتها برای بقای خطوط هوایی خود در زمستان کرونا بذل و بخشش کرده اند .شرکت هواپیمایی سنگاپور بیشترین سهم را از این کمک ها به نسبت تولید قابل عرضه خود از دولت دریافت کرده است و در اوایل سال میلادی جاری معادل 13 میلیارد دلار از دولت حمایت مالی دریافت نمود که تا ماه آگوست سال جاری میلادی بیش از 8 میلیارد دلار از آن به حساب این شرکت واریز گردید .این خط هوایی اصولا فاقد شبکه پروازی داخلی است و عملا در مسیرهای بین المللی خود با رکود بی سابقه ای روبرو شده است .الیته نباید از اینکه دولت پشتیبان این شرکت هواپیمایی بسیار ثروتمند است براحتی عبور کرد. درآمد خط هوایی سنگاپور در سال مالی 2016 -2017 بالغ بر 11.6 میلیارد دلار بوده است و با این رقم میتوان به اهمیت و وزن کمک اعطائی دولت سنگاپور به آن شرکت بیشتر واقف گردید .در سال 2019 بار دیگر این شرکت از دید خوانندگان مجله فوربس به مقام برترین دست یافت .138 فروند هواپیمای غول پیکر ،137 مقصد پروازی در دیگر کشورها و نزدیک به 15000 کارمند بی شک نیازمند این توجه و حمایت از سوی دولت سنگاپور میباشد .اما آیا این امتیاز در تمام دنیا برای خطوط هواپیمایی وجود دارد ؟ در آمریکای لاتین چگونه برای حمایت از شرکتهای هواپیمایی اقدام شده است ؟ بعبارتی در زمان اپیدمی همه گیر کرونا برای دولتهای کمتر توسعه یافته مسایل بسیار مهم تری برای هزینه کردن وجود دارد تا اینکه به شرکتهای هوایی کمک مالی گردد . شرکت هواپیمایی سنگاپور از ژانویه تا آگوست تعداد 6613702 صندلی برای عرضه در اختیار داشت و برای هر صندلی 1315 دلار از دولت کمک دریافت کرد .البته این شرکت کمک مذکور را بلاعوض نمیداند و تلاش دارد تا آن را نوعی سرمایه گذاری دولت در این خط هوایی منظور و از آن به عنوان مثالی از ساختار پیچیده سرمایه گذاری در اقتصاد سنگاپور یاد میکند .با واژه درآمد از هر مسافر در کیلومتر به خوبی آشنا هستید و لذا وقتی از سقوط 99.5 درصدی این درآمد از شرکت سنگاپور در دوره زمانی منتهی به آگوست 2020 صحبت به میان آید ،لزوم کمک دولت به آنها بیشتر از قبل عیان میگردد .این معضل باعث شد تا درآمد نقدی این شرکت در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل با 75 درصد کاهش روبرو گردد .البته این حجم از کمک ؛نمونه مشابه ای در دیگر کشورهای ثروتمند نداشته است و شرکتهای بزرگی مانند ویرجین آتلانتیک نتوانسته است چنین کمکی را دریافت کند .اجازه بدهید در جدول ذیل اطلاعات بیشتری از کمک های دولتی ارائه نمایم این جدول توسط OAG تهیه شده است : 10 شرکت هواپیمایی که بیشترین کمکهای دولت خود را به نسبت صندلی پروازی دریافت نموده اند نام شرکت حجم کمک دریافتی به میلیون دلار تعداد صندلی عرضه شده کمک دولت به هر صندلی 1 سنگاپور ایرلاینز 8.700 6.613.707 1.316 دلار 2 کتی پاسفیک 3.900 6.791.720 574 دلار 3 آل ایتالیا 3.540 8.990.605 394 دلار 4 ایر موریتانی 225 597.763 376 دلار 5 لوفت هانزا گروپ 12.057 23.631.296 372 دلار 6 رژیم صهیونیستی 400 1.173.707 341 دلار 7 ارفرانس ک ال ام 11.650 34.841.151 334 دلار 8 فیجی ایرلاینز 203 619.507 327 دلار 9 کندور 597 2.230.581 268 دلار 10 تپ ایر پرتقال 1.400 5.587.098 251 دلار جدول شماره 2 –فهرست ده شرکت هواپیمایی معروف دنیا که بیشترین کمک مالی را از دولت دریافت کرده اند : نام شرکت هواپیمایی مجموع کمکهای دریافتی از دولت متبوع به میلیون دلار صندلی عرضه شده به بازار مبلغ کمک اعطائی به ازای هر صندلی 1 لوفت هانزا گروپ(آلمان ) 12.057 23.631.296 372 دلار 2 ایرفرانس و ک .ال .ام 11.650 34.841.151 334 دلار 3 سنگاپور ایرلاینز 8.700 6.613.702 1136 دلار 4 آمریکن ایرلاینز 5.800 111.687.961 52 دلار 5 دلتا ایرلاینز 5.400 91.514.966 59 دلار 6 یونایتد ایرلاینز 5000 70.661.989 71 دلار 7 کتی پاسفیک 3900 6.791.720 574 دلار 8 آل ایتالیا (آزمایشی ) 3.540 8.99.605 394 دلار 9 سات وست ایرلاینز 3.300 107.721.372 31 دلار 10 آنا هلدینگ 3.250 40.478.335 80 دلار شاید برخی تصور کنند که کمک دولتها به خطوط هوایی فقط یک سرمایه گذاری سودمند است و پس از بازگشت صنعت هوایی به دوران خوش کذشته ،اصل وام ها و کمک ها با سود قابل توجهی به دولتها باز میگردد اما در حقیقت این فرضیه درستی نیست و باید اذعان داشت که کمکهای دولتی به خطوط هوایی بیانگر نگرش و اهمیت آنها به صنعت هوایی و درراستای استراتژی بلند مدت آنها میباشد و برای این دسته از دولتها فرقی نمیکند که کمک اعطایی نصیب بخش خصوصی شود یا دولتی . در آمریکا اجرای قانون حمایتی CARES موجب شد تا بخشی از شرکتهای هواپیمایی آن کشور از کمکهای برخوردار شوند اما حجم آن در مقایسه با سنگاپور ایرلاینز ،کتی پاسفیک وچند شرکت اروپایی ،قابل توجه نمیباشد. در حالیکه کتی پاسفیک برای هر صندلی عرضه شده کمک 574 دلاری دریافت کرده است ،شرکت هواپیمایی دلتا ایرلاینز 59 دلار و یونایتد ایرلاینز 71 دلار و آمریکن ایرلاینز 52 دلار دریافت نموده است .بدیهی است شرکتهای آمریکایی با توجه به شبکه پروازی بسیار عظیم داخلی آن کشور و با انجام پروازهای داخلی موفق به عرضه بالای تعداد صندلی شده اند اما شرکتهای مثل سنگاپور ایرلاینز و کتی پاسقیک فاقد چنین امتیازی هستند و تمام شبکه پروازی آنها در مسیرهای بین المللی و چالش های خاص آن مسیرها میباشد. تحلیلگران اعتقاد دارند که این کمک ها تا پایان تابستان 2020 ادامه یافته اما برای پس از آن تمهیداتی اندیشیده نشده است که بهر صورت برای تداوم بقای شرکتها ،میبایست چاره اندیشی شود . در ایران نیز شرکتهای هواپیمایی میتوانند در صورت عدم تعدیل نیروی انسانی و حفظ وضعیت موجود ؛از وام دولتی برخوردار شوند اما تا کنون اطلاعات موثقی از بهره مندان از این کمک ها و مکانیزم واگذاری آن در دسترس نمی باشد . ترجمه و تدوین :محمد گرجی