اکوبورس: ثبات نرخ تایر، افزایش چند برابری نرخ مواد اولیه، تحریم خارجی، قطع همکاری مالی و اعتباری خارجیها و عمل خودسرانه برخی شرکتهای داخلی در تامین مواد اولیه، عمده مشکلات این روزهای صنعت تایرسازی را تشکیل میدهد؛ مشکلاتی که ورود تایرسازان به «حاشیه زیان» را هشدار میدهد.
به گزارش اکوبورس این روزها صنعت تایرسازی با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند. در حالی که نرخ تایر مطابق آخرین اعلام سازمان حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکننده به نرخهای پارسال عرضه میشود، اما افزایش سه تا چهار برابری نرخ مواد اولیه، سوء استفاده برخی شرکتهای تامینکننده داخلی و مشکلات تحریمها که در آخرین مورد شاهد قطع همکاری بانکی چینیها به عنوان مهمترین تامینکننده مواد اولیه مورد نیاز این صنعت بودیم، شرایط دشواری را برای تولیدکنندگان به وجود آورده، به طوری که تایرسازان از وارد شدن به «حاشیه زیان» خبر میدهند و تداوم این روند را خطرناک توصیف میکنند. در این پیوند، سخنگوی انجمن صنعت تایر ایران گفت: معاملات خارجی تایرسازان در شرایط فعلی با محدودیتهای عدیدهای مواجه است و از هفته گذشته بانک «کونلون» (kunlun) چین که تنها تامینکننده مالی تولیدکنندگان تایر بود، خدمات خود را قطع کرد. «مصطفی تنها» افزود: البته چینیها از مدتها پیش تحت تاثیر تحریمهای امریکایی به جوسازی پرداخته بودند و مدام دم از قطع همکاری میزدند. هفته گذشته نیز اعلام کردند تا اول نوامبر (پنجشنبه ۱۰ آبان ماه) اگر تولید یا سفارشی در بنادر چین وجود داشته باشد را برگشت میدهند. وی اظهارکرد: اکنون هیچ بانک چینی خطوط اعتباری به تایرسازان ایرانی نمیدهد و همین مسئله تامین مواد اولیه از این کشور را که پس از تحریمها به تامینکننده ما تبدیل شده بود، با مشکل مواجه کرده است و به ناچار باید از کانالهای غیر رسمی اقدام کنیم که این نیز هزینه زا و زمانبر است. به گفته این مقام صنفی، یافتن شریک دیگر چینی که با شرایط کنونی بتواند به تایرسازان ایرانی خدمات بدهد، طول میکشد و این مسئله در نهایت کاهش حجم نقدینگی و سودآوری شرکتهای ما را به دنبال خواهد داشت. وی اضافه کرد: باید ببینیم که آیا میتوان منابعی را در هند، چین و دیگر کشورها جایگزین چینیها کرد یا خیر؟ این مسئله به سادگی امکانپذیر نیست و همه مشکلات در نهایت به کاهش تولید خواهد انجامید. وی ادامه داد: بطور نمونه «اسید استئاریک» تاکنون از مالزی تهیه میشد، اما این کشور اعلام کرده سفارش گیری فقط به دلار و یورو امکانپذیر است، در حالی که تایرسازان ما تخصیصی با این ارزها ندارند. «مسائل اجرایی از این دست زیاد است.» «تنها» بیان کرد: چنین مشکلاتی سبب شده تا تولیدکنندگان داخلی نیز فشارهای عجیب به تایرسازان وارد کنند و در حقیقت از آب گل آلود ماهی میگیرند. وی بطور نمونه به یک شرکت پتروشیمی اشاره کرد که تنها تولیدکننده کائوچوی مصنوعی مورد نیاز تایرسازان است؛ این شرکت از نرخ اعلامی سازمان حمایت (۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان در کیلو) سرباز زده و اعلام کرده کائوچو را با نرخ ۱۴ هزار تومان در هر کیلو و دستکم خرید پنج تن عرضه میکند. سخنگوی انجمن صنعت تایر ایران گفت: «اکنون تغییر نرخ مواد اولیه شکل لحظهای به خود گرفته، به طوری که وقتی اسناد و مدارک را برای افزایش مثلا ۱۰ درصدی تایر به سازمان حمایت عرضه میکنیم، از در درنیامده، نرخ مواد اولیه افزایش یافته است.» وی به عنوان مثال از یک شرکت تولیدکننده روغن یاد کرد که از ۲۶ فروردین تا پایان هفته گذشته، محصول خود را کیلویی۲۹۰۰ تومان به تایرسازان میفروخت اما اکنون نرخ جدید سه هزار و ۸۵۰ تومانی در هر کیلو را اعلام کرده و حتی فرستادن سفارشهای پیشین را به همین نرخ منوط کرده است. قطع همکاری مالی چینیها با تایرسازان در این زمینه، مدیرعامل یک گروه صنعتی تولیدکننده لاستیک نیز گفت: حدود ۴۵ درصد از ۱۵۰ قلم مواد اولیه مورد نیاز تایرسازان از خارج تامین میشود که اکنون با مشکلات متعددی مواجه است. «پرویز اخوان» افزود: عمده مواد اولیه وارداتی از چین وارد میشود، اما از چهارشنبه هفته گذشته قطع همکاری پولی و مالی بانک کونلون چین که همیشه با شرکتهای ایرانی کار میکرد، بر مشکلات تایرسازان افزوده است. وی اظهارکرد: اکنون علاوه بر مشکل تامین مواد اولیه، با مشکلات فروش نیز مواجه ایم، به طوری که ستاد تنظیم بازار، فروش تایرهای باری را از تولیدکنندگان داخلی گرفته و اعلام کرده که به خودروسازان تایر ندهید و حتی نمایندگیهای دریافتکننده لاستیک را نیز خودش مشخص میکند. اخوان ادامه داد: علاوه بر مشکلات یاد شده، قطع صادرات تایر سبب شده تا جریان نقدینگی تایرسازان کاهش یابد، همچنین کاهش نرخ تعرفه واردات تایر از ۲۶ به پنج درصد، مشکلات تولیدکنندگان داخلی را دوچندان کرده است. وی یادآور شد: مشکل آنجایی زیاد میشود که مواد اولیه داخلی مثل نخ، دوده و محصولات پتروشیمی را نیز با ارز آزاد تهیه میکنیم، زیرا محصولات پتروشیمی در بورس عرضه میشوند و با افزایش نرخ ارز، نرخ این کالاها نیز افزایش مییابد که به ضرر تولیدکنندگان است. مدیرعامل این گروه صنعتی اضافه کرد: با وجود افزایش سه تا چهار برابری نرخ مواد اولیه، اما سازمان حمیات از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان نرخ فروش تایر را ثابت نگه داشته و اکنون محصولات به قیمتهای پارسال عرضه میشود. وی تصریح کرد: مشکلات یاد شده تایرسازان را به حاشیه زیان برده که تداوم این روند میتواند مشکلات جدی در آینده برایشان به دنبال داشته باشد. اخوان بیان کرد: ارز نیمایی برای تامین مواد اولیه به سختی یافت میشود و برای موادی نظیر کائوچو که اعلام شده بود ارز دولتی دریافت میکند، در عمل دلار و یورویی موجود نیست. وی یادآور شد: در روزهای پایانی حضور «محمد شریعتمداری» در وزارت صنعت، معدن و تجارت، قول افزایش ۲۵ تا ۲۶ درصدی نرخ تایر داده شد، اما حتی اگر این افزایش نرخ اجرایی شود تولید با زیان همراه خواهد بود. مدیرعامل گروه صنعتی بارز تاکید کرد: حتی افزایش ۴۰ درصدی تایرهای بایاس، ۳۰ درصدی تایرهای رادیال و ۳۵ درصدی تایرهای باری رادیال که این شرکت تنها تولیدکننده آن در کشور است، چاره ساز نخواهد بود و سربه سر شدن درآمدها و هزینهها را به دنبال خواهد داشت. تولید به کام دلالان وی گفت: مظلومیت صنعت تایر تا حدی است که تولیدات به نرخ دولتی عرضه میشود، اما بیشترین سود به جیب دلالان و واسطهها میرود. اخوان خواستار آن شد تا نظارتها در این بخش بیشتر شود تا از گران شدن و احتکار تایر جلوگیری شود. نابسامانی و سختی شرایط تولید در صنعت تولید تایر به حدی رسیده که فعالان این صنعت خواستار نظم بخشی در تولیدند. آنان گلایه دارند که چرا در برهه حساس کنونی، هر یک از شرکتهای خصوصی و تامینکنندگان مواد اولیه، ساز خود را کوک میکنند، از کسی حساب نمیبرند و خبری از نظارت هم نیست. در حقیقت از امکانات داخلی نمیتوان برای رونق تولید بهره برد و علاوه بر دشواری تحریمهای خارجی، آنچه باید آن را سوء استفاده و تحریم داخلی نام نهاد، این صنعت را آزار میدهد. لاستیکهای تولید داخل برخلاف سایر اقلام مصرفی بازار در چند سال گذشته با نرخ ثابت عرضه شده بود اما ماه گذشته در پی نوسان نرخ دلار و نیاز به واردات فرآوردههای پتروشیمی و سایر نهادههای وارداتی، نرخ لاستیک نیز افزایش یافت. آمارهای منتشر شده نشان میدهد سالیانه ۳۵۰ هزار تن تایر در کشور مصرف میشود که ۲۵۰ هزار تن آن تولید داخل است. بیشتر تایرها از چین، هند، اندونزی و کره جنوبی وارد میشود. منبع: ایرنا