اکوبورس: به نظر میرسد که اکنون عراق ملتهب ترین نقطه دنیا باشد و اصطکاک ایران و آمریکا در این نقطه بیش از سایر مناطق است. اما به راستی علت این التهاب چیست و آینده این شرایط چطور رقم خواهد خورد؟
به گزارش اکوبورس، در بحبوحه شیوع کرونا، وضعیت عراق نیز به آهستگی اما به طور متداوم در حال بدتر شدن است. بعد از ترور سردار شهید قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس، مجلس عراق تصویب کرد که نیروهای آمریکایی هر چه سریعتر باید عراق را ترک کنند. این تصمیم باعث شد بین نیروهای آمریکایی و مقاومت عراق درگیریهایی پیش بیاید. در این میان، درگیریهای نیروهای آمریکای با کتائب حزبالله از سایر درگیریها قابل توجه تر بوده است. همزمان با این تحولات، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در توییتی ایران را تحریک کننده نیروهای مقاومت دانست و تهدید کرد که درصورتی که حمایتهای ایران از گروههای مخالف آمریکایی در عراق زیاد شود، آمریکا در مقابل ایران میایستد. این توییت باعث شد بار دیگر شرایط منطقه خاورمیانه به هم بریزد. اکنون بسیاری معتقدند بار دیگر ایران و آمریکا در آستانه جنگ قرار گرفتهاند. این هشداری است که در چند ماه اخیر بارها و بارها داده شده است. به نظر میرسد که اکنون عراق ملتهب ترین نقطه دنیا باشد و اصطکاک ایران و آمریکا در این نقطه بیش از سایر مناطق است. اما به راستی علت این التهاب چیست و آینده این شرایط به چه صورت خواهد بود؟ سیاست ترامپ در خاورمیانه چه بود؟ پایگاه خبری نشنال اینترست در یکی از تحلیلهای اخیرش، مانند سایر پایگاههای خبری تحلیل مسائل خارجی و دفاعی، از سیاستهای خارجی ترامپ انتقاد کرد. نویسنده گزارش نشنال اینترست تاکید کرد که ترامپ سیاست خارجی مناسب و مشخصی نداشته و همین امر باعث شده در خاورمیانه و به خصوص در تقابل با ایران و نیروهای مقاومت دائما شکست بخورد. هرچند به نظر میرسد که این تئوری در ظاهر درست باشد اما عمیق نیست. ترامپ نیز مانند سایر روسای جمهور آمریکا سیاست خارجی خاصی داشته و دارد. نکته این است که این سیاست اتخاذ شده به صخره محکمی برخورد کرده و به نظر میرسد که شکست خورده باشد. بهتر است کمی در مورد این سیاست خارجی توضیح دهیم. دونالد ترامپ از ابتدای ورودش به کاخ سفید به دنبال کاهش هزینه نظامی خارجی آمریکا بود. او به خصوص وعده داد که حضور نظامی آمریکاییها در خاورمیانه را پایان دهد. ترامپ با خروج نیروهایش از سوریه، مذاکره با طالبان و کاهش قوا در افغانستان، کم کردن بودجه نظامی پایگاه هایش در عربستان و قطر و همچنین پاکستان نشان داد که قصد دارد از خاورمیانه سود بیشتری کسب کند. او قصد داشت از طریق خروج نیروهایش، محافظت از مرزهای کشورهای متحدش در خاورمیانه را به گردن خودشان بیندازد. ترامپ با این کار با یک تیر دو نشان میزد. از طرفی، هزینه نظامی آمریکا را کم میکرد و از طرف دیگر با سیل درخواست کشورهای ثروتمند عربی برای خرید تجهیزات نظامی روبرو میشد و این کار بدون شک سود بسیاری برای دولت او به بار میآورد. روش ترامپ در ابتدا به خوبی پیش رفت. عربستان بن سلمان و امارات متحده عربی شروع به چند برابر کردن خرید تجهیزات نظامی از آمریکا کردند. ترامپ هم آرام آرام نیروهایش را از کشورهای خاورمیانه کم میکرد. با این حال، سد محکمی به نام ایران اجازه نداد که پروژه آمریکا تا انتها پیش برود. معمای ایران؛ یک اشتباه بزرگ سیاست ترامپ را به شکست رساند ترامپ که یک سیاستمدار غیرقابل پیشبینی است، نتوانست سیاست خود را در تمام تصمیماتش جاری ساخته و به خصوص ویژگی قلدرمآبانه و خودشیفته اش باعث شد اشتباهات تاکتیکی بزرگی را مرتکب شود. او بدون توجه به عواقب کارش از برجام خارج شد و تحریمهای آمریکا را علیه کشورمان برگرداند. ترامپ با این کار نشان داد که قصد دارد به شدت در مقابل ایران بایستد. بنابراین، او میخواست خاورمیانه را آرام کرده و از منطقه بیرون برود اما توجه نداشت که یکی از کشورهای اصلی و تعیین کننده خاورمیانه، ایران است. ترامپ بهزودی متوجه اشتباه خود شد. او برای اینکه شرایط خاورمیانه را به نفع خود تمام کرده و به راحتی از منطقه خارج شود با ترکیه، روسیه و طالبان مذاکراتی داشت و نسبتا موفق هم بود اما به هیچ نحو نتوانست حتی ملاقاتی با مقامات ایران داشته باشد. همزمان افزایش تنشها در خلیج فارس و عراق باعث شد نیروهای نظامی آمریکا بیش از پیش به چالش بیفتند. در این شرایط عراق تبدیل به مهم ترین منطقه استراتژیک منطقه شد. آمریکا نیروهای نظامی خود را در این کشور متمرکز کرد و سعی کرد از طریق تهدید مقامات عراقی به قطع روابط با ایران، کشور ما را در فشار قرار دهد. با این حال، اقدامات سریع نظامی ایران باعث شد آمریکا نتواند به اهداف خود برسد. دلسردی متحدین منطقهای؛ نتیجه اجرای بد یک سیاست نتیجه افزایش تنش در عراق و کم شدن نیروهای آمریکا ناامیدی و بی اعتمادی متحدین آمریکا به این کشور شد. این چیزی است که نشنال اینترست آن را حاصل “پیش بینی ناپذیری ترامپ” میداند. نشنال اینترست معتقد است در سالهای اخیر ترامپ نتوانست یک رویه مناسب سیاسی و نظامی در خاورمیانه داشته باشد و به همین علت، متحدین منطقه ای این کشور یعنی امارات و عربستان و رژیم صهیونیستی بیش از پیش از اتحاد با آمریکا دلسرد شدند(اینجا و اینجا را بخوانید). ترامپ در نظر داشت که از طریق خروج نیروهایش از خاورمیانه کشورهای متحدش را ترسانده و آنها را به خرید بیشتر سلاح وادارد اما تدبیر او تاثیر عکس داشت. او در عراق وارد یک باتلاق شد. ایران با قدرت در مقابل آمریکا ایستاد و به خصوص بعد از سقوط پهباد آمریکایی نوعی نا امیدی از آمریکا به جان متحدین آمریکا افتاد. آیا جنگ، آخرین راه حل ترامپ برای خروج از بحران است؟ اکنون ترامپ دچار نوعی بی قراری است. او در داخل با بحران کرونا مواج است؛ انتخابات 2020 نزدیک است و او نتوانسته پروژه خروج از خاورمیانه را نهایی کند. در عین حال، اگر اکنون از عراق خارج شود، بدین معنی است که در مقابل ایران و نیروهای مقاومت عراق شکست خورده است و این دقیقا چیزی است که شخصیت تمامیتخواهی مانند ترامپ از پذیرش آن متنفر است. پس سیاست ترامپ چه خواهد بود؟ شاید او مانند سایر دیوانگیها و سیاستهای پیش بینی ناپذیرش شروع به جنگ با ایران یا حمله به مراکز مقاومت در عراق کند. کنث پولاک (Kenneth Pollack )، کارشناس مسائل بین الملل در اندیشکده AEI (مؤسسه پژوهش سیاست عمومی امریکن انترپرایز) معتقد است این اقدام فاجعه بار بوده و بعید است ترامپ چنین تصمیمی بگیرد. او در مقاله ای که برای اندیشکده AEI نوشته تاکید دارد که به جز هزینه وحشتناکی که عملیات نظامی گسترده دارد، ترامپ را که اکنون درگیر کرونا و انتخابات است نابود میکند چرا که جنگ احتمالی با ایران به مراتب میتواند خطرناکتر و ویران کنندهتر از جنگ با عراق باشد. چندی پیش رسانههای آمریکایی نوشتند که ترامپ حاضر نشده به توصیه دیگر مقامات کاخ سفید توجه کرده و دستور جنگ با ایران را بدهد. ترامپ به سوی متحدان قدیمیاش برمیگردد؟ پولاک معتقد است ترامپ باید به جای این کار به سیاست سنتی آمریکا بازگشته و اعتماد متحدین قدیمی خود را به دست آورد. این کارشناس مسائل بین المللی و استراتژیست آمریکایی تاکید دارد که رئیس جمهور آمریکا باید بار دیگر از صهیونیستها و عربستان حمایت کند تا بتواند از طریق آنها، جای پای خود را در منطقه سفت کند. این سیاستی است که ترامپ آن را تغییر داد و نتیجه اش جز ضرر برای آمریکا چیزی نداشت. به این ترتیب آمریکا درحالی خاوزمیانه را ترک میکند که بهدنبال یک ژاندارم برای منطقه است. همان نقشی که در رژیم پهلوی برعهده ایران گذاشته شده بود. پس شاد واشنگتن، حله معادله چندمجهولی خاورمیانه را با یک تحول سیاسی در داخل ایران پیگیری کند. تلاشی که در سالهای ۹۶ و ۹۸ شکست خورده و بعید است تا پیش از انتخابات ۲۰۲۰ ترامپ شانس تکرار تجربه ناکام پیشین را داشته باشد. قرنهاست که سرنوشت ایران و عراق درهم گره خورده است، بهطوری که نسیم در یکی، طوفانی در دیگری به پا خواهد کرد. آیا پرده آخر نمایش نابخردانه ترامپ در غرب آسیا، در عراق اجرا خواهد شد؟ برای پاسخ به این سوال باید کمی صبر کرد و دید کمپین انتخاباتی جمهوریخواهان چه تصمیمی خواهد گرفت. منبع: خبر فوری ترامپ ، آمریکا ، حسن روحانی ، ایران ،