نقش بازار سرمایه در رونق تولید
اکوبورس: «رونق تولید»؛ نام و عنوانی که رهبر انقلاب سال ۱۳۹۸ را بجا و دقیق از آن برای نامگذاری و برون رفت اقتصاد کشور از مشکلات استفاده کرد.
به گزارش اکوبورس، «رونق تولید»؛ نام و عنوانی که رهبر انقلاب سال 1398 را بجا و دقیق از آن برای نامگذاری و برون رفت اقتصاد کشور از مشکلات استفاده کرد. البته این اول بار نیست که شعار سال با عنوانی اقتصادی هدفگذاری شده و برنامه سالانه کشور در راستای حل مشکلات اقتصادی مردم مطابق آن نگاشته و ترسیم میشود؛ و پیشتر هم با عناوینی همچون «اقتصاد مقاومتی» و «حمایت از کالای ایرانی» بر استفاده از “تولید” و “توان داخلی” برای برون رفت از مشکلات کشور تاکید شده بود. بر این اساس در حالی امسال نیز با عنوان «رونق تولید» نامگذاری شده است که برای تحقق این امر همه ارکان کشور اعم از قوای مجریه، مقننه و قضاییه در کنار سایر ارگانها، نهادها و بازارها و … وظیفه سنگینی را بر عهده دارند؛ البته در این میان بنظر میرسد بازار سرمایه، با توجه به رسالت خطیر و با اهمیت خود که یکی از مهمترین آنها تامین مالی ارزان، سریع و شفاف بنگاهها و صنایع است، میتواند نقش مهم و کلیدی را در این رابطه ایفا کند. این موضوع در شرایطی نمود بیشتری هم پیدا میکند که بحث فشارها و تحریمهای بینالمللی مطرح میشود و محدودیتهای ایجاد شده تا حدودی بر صنایع و اقتصاد کشور اثرات خود را میگذارد، و در این میان بازار سرمایه میتواند در نقش یک ضربهگیر در راستای کاهش اثرات تحریمی، آن هم با تمرکز بر تامین مالی بنگاهها عمل کند. همچنین یکی دیگر از مزایای هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه در راستای تامین مالی صنایع و بنگاههای کشور با هدف تحقق شعار رونق تولید، حمایت از کالای ایرانی و اقتصاد مقاومتی در این است که تامین مالی صنایع و شرکتها از مسیری غیر از سیستم گرانقیمت و زمانبر دریافت تسهیلات بانکی صورت میگیرد. ضمن این که این رویا در بستری از شفافیت و تامین مالی ارزان قیمت و سریع اتفاق میافتاد، و نقدینگی سرگردان و سیلآسای جامعه نیز در خدمت تولید، آن هم از مسیری مناسب قرار میگیرد و تا حدود زیادی سایر بازارها از جمله مسکن، خودرو، ارز، طلا و سکه و در نتیجه اقتصاد کشور نیز از صدمات سرازیر شدن نقدینگی بیبرنامه و در پی آن تورم گسترده محافظت میشوند. افزون بر این مردم نیز ضمن این که از محل سرمایهگذاری خود در بازار سهام کسب سود و منفعت میکنند، هم به پویایی و رشد اقتصاد کشور کمک کرده و در آن شریک میشوند، و هم با این اقدام از لطمات و صدمات سرگردانی نقدینگی در کوچه پسکوچههای اقتصاد و سایر بازارها در امان میمانند. بعلاوه این که از این مسیر، تامین مالی بنگاهها و صنایع نیز بیش از سایر روشها آسان، سریع، شفاف و ارزانتر انجام میشود و مجموعه این عوامل مساوی است با چرخیدن راحت، سریع، آسان و کمهزینهتر چرخ بنگاهها و شرکتها در کشور و در نتیجه تحقق شعار رونق تولید. این در شرایطی است که تولید کشور نیز نیازمند تامین مالی مستمر و کمهزینه در بستری شفافیت است و بدین منظور بازار سرمایه میتواند یکی از شاهراهایی باشد که در جذب سرمایههای خرد و کلان جامعه، با هزینه اندک همراه با افزایش شفافیت و کاهش هزینه تمام شده تامین مالی بنگاهها نقش بسزایی ایفا کند. آن هم در شرایطی که امسال برای اقتصاد کشور و بازار سرمایه، بدلیل ریسکهای بالای سیستماتیک که بخشی از آن به جهت تداوم دشمنیهای آمریکا و تشدید تحریمهای ظالمانه و غیرمنصفانه منشا خارج از کشور دارد، سالی متفاوت و همراه با فرصتهاو تهدیداتی بوده و خواهد بود. هر چند که کارشناسان معتقدند بخش دیگری از این فرصتها و تهدیدها ناشی از شرایط داخلی است که بر اقتصاد کشور تحمیل میشود، و اقتصاد کشور را در حوزه سرمایهگذاری، صادرات نفت و کالاهای غیرنفتی، درآمدهای ارزی و واردات و تامین مواد اولیه برای تولید با محدودیتهای مواجه میکند. به همین دلیل بازار سرمایه به عنوان بخشی شفاف در اقتصاد کشور و به جهت دارا بودن سهم بالای از تولید ناخالص داخلی، میتواند نقش پررنگی را در اقتصاد کشور ایفا کند و بسیارزی نیز معتقدند میتوان از مسیر بازار سرمایه به جهت برخورداری این بازار از ظرفیت بالا و حضور چهل صنعت با بیش از 600بنگاه بزرگ و طراز اول اقتصادی از حیث تولید و ایجاد اشتغال و ابزارهای مختلف تامین مالی برای این شرکتها در بورس اوراق بهادار و ظرفیتهای بورس کالا در حوزههای صنعتی و کشاورزی و همچنین بورس انرژی در صادرات نفت خام گامهای بزرگی برداشت و در شرایط حساس کنونی ضمن پشتیبانی و تقویت اقتصاد کشور، در رونق تولید نقش بسزایی ایفا کرد. البته تحقق این رویاهایی شیرین به فراهم آوردن زیرساختها و بسترهای مختلفی هم نیازمند است؛ از جمله این که باید رویکرد اقتصادی دولت به سمت بازار سرمایهمحوری شدن اقتصاد پیش برود. همچنین توجه و حمایت بیشتر از بازار سرمایه از طریق اعمال سیاستهای حمایتی و تشویقی از قبیل کاهش مالیات، تثبیت قوانین ومقررات برای افزایش پیشبینیپذیری، تسهیل فرآیند تامین مواد اولیه و صادرات محصولات، هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه، تسهیل فرایند افزایش سرمایه شرکتهای بورسی و پذیرش و عرضه سهام شرکتهای جدید در بازارسرمایه میباشد. از سوی دیگر بدنه سازمان بورس و بازار سرمایه کشور نیز باید علاوه بر تسهیل پذیرش و فراهم آوردن حضور بهتر و آساتر صنایع و شرکتها در بازار سهام، اقداماتی چون از میان برداشتن قوانین و مقررات دست و پاگیر از جمله حذف حجم مبنا، دامنه نوسان، توقف طولانی مدت نمادها و … و نیز اعمال مشوقهای مالیاتی و ارائه تسهیلات بیشتر به شرکتهای حاضر در بازار سرمایه را در دستور کار خود قرار دهد. همچنین نکته دیگر در خصوص تاثیرگذاری بازار سرمایه در تحقق شعار رونق تولید، موضوع فرهنگسازی و اطلاعرسانی مناسب، دقیق و گسترده با استفاده از پتانسیل رسانه و وسایل ارتباط جمعی در این زمینه است؛ چرا که نداشتن شناخت و اطلاعات کافی از سوی برخی تصمیمگیرندگان اقتصادی در خصوص سازوکار و ابزارهای متنوع تامین مالی و معاملاتی در بازار سرمایه یکی از مشکلات موجود بر سر راه تامین مالی صنایع و بنگاهها از این مسیر است؛ که البته در این زمینه باید فرهنگسازی گستردهای میان نمایندگان مجلس، پژوهشگران، دانشجویان و عامه مردم هم صورت گیرد. در مجموع باید گفت در شرایطی بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها از ظرفیتهایی همچون نرخ پایین تامین مالی برای شرکتهای بزرگ و بنگاههای کوچک و متوسط، وجود مشوقهای مالیاتی برای شرکتهای حاضر در این بازار، بروکراسی کمتر اداری، نظارت مستمر و دقیق نهاد ناظر در کلیت بازار سرمایه و معاملات آن، کاهش هزینه تمام شده صنایع و بنگاهها در راستای تامین مالی، نظارت کافی و برخوردهای حقوقی و قضایی با متخلفان، ارائه صورتهای مالی و گزارشات شفاف و قابل استناد به عموم مردم بهصورت مستمر و … برخوردار است که بدون شک هدایت نقدینگی جامعه به سمت این بازار میتواند گامی مهم و موثر در راستای تحقق شعار «رونق تولید» و تکیه بر «تولید و توان داخلی کشور» و همچنین حل مشکلات اقتصادی مردم باشد. * مهدی حاجیوند