پرداخت غرامت شرط ایران برای مذاکرات با آمریکا!
وزیر خارجه ایران بار دیگر شروط تهران برای ازسرگیری مذاکرات را تکرار کرد و گفت ایران به دلیل حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای حاضر به ادامه روند «عادی» مذاکرات نیست.
سید‌عباس عراقچی، رئیس دستگاه دیپلماسی، در گفت‌وگویی که با روزنامه «فایننشال تایمز» داشت علاوه بر تکرار دو شرط قبلی، یعنی «تضمین حق غنی‌سازی در خاک ایران» و «عدم تکرار حمله» گفت که آمریکا باید به ایران به دلیل حمله به سایت‌های هسته‌ای کشورمان «غرامت» پرداخت کند؛ زیرا تهران موضع خود را سخت‌تر کرده و شروط تازه‌ای برای ازسرگیری مذاکرات با دولت ترامپ تعیین کرده است. وی ادامه داد که آمریکا باید پیش از آغاز مذاکرات هسته‌ای، با جبران خسارت‌ها موافقت کند. وزیر خارجه ایران با بیان اینکه ایران غنی‌سازی را حق مسلم خود می‌داند، گفت که تهران خواستار مذاکره واقعی است، اما با تهدید، فریب و فشار تسلیم نخواهد شد. او در این گفت‌وگو از رد و بدل کردن پیام با ویتکاف خبر داد و گفت مذاکره‌کننده ارشد آمریکا تلاش کرده او را قانع کند که ازسرگیری مذاکرات ممکن است و پیشنهاد مذاکرات برد-برد را هم داده است.
راه مذاکره؛ باریک اما ممکن
همچنین عراقچی با اشاره به مذاکراتش با استیو ویتکاف، نماینده ترامپ در مذاکرات، گفت که راه مذاکره باریک است اما غیرممکن نیست. باید مقامات بالادستی را قانع کنم که اگر مذاکره کنیم، طرف مقابل با اراده واقعی برای یک توافق برد-برد وارد می‌شود. این دیپلمات ارشد ایرانی با اشاره به اینکه راه‌حل نظامی برای برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد و تنها راه‌حل مذاکره است، تاکید کرد که ایران به صلح پایبند است اما در برابر فشار، تهدید و فریب کوتاه نخواهد آمد. عباس عراقچی به فایننشال تایمز گفت ایران پس از درگیری ۱۲روزه با رژیم صهیونیستی، دیگر حاضر به ادامه روند «عادی» مذاکرات نیست، چرا که آمریکا در حال مذاکره با ایران بود که به دیپلماسی پشت کرد و وارد جنگ شد. آنان باید توضیح دهند که چرا در میانه مذاکرات به ما حمله کردند و باید تضمین دهند که در آینده این کار را تکرار نخواهند کرد.
راه‌حل برد-برد
عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران، گفت که در طول جنگ و پس از آن با استیو ویتکاف نماینده آمریکا، پیام‌هایی رد و بدل کرده و به او گفته که باید یک راه‌حل برد-برد برای پایان دادن به بن‌بست چندین‌ساله بر سر برنامه هسته‌ای ایران یافت. او گفت: «راه مذاکره باریک است اما غیرممکن نیست. باید مقامات بالادستی را قانع کنم که اگر مذاکره کنیم، طرف مقابل با اراده واقعی برای یک توافق برد-برد وارد می‌شود.» عراقچی ادامه داد که ویتکاف تلاش کرده او را قانع کند که ازسرگیری مذاکرات ممکن است و چنین پیشنهادی هم داده، اما این دیپلمات باسابقه ایرانی افزود: «ما به اقدامات واقعی اعتمادساز از سوی آنها نیاز داریم.» جنگ تحمیلی رژیم اسرائیل علیه ایران از تاریخ ۱۳ژوئن آغاز شد و ۱۲روز به طول انجامید. این تجاوز آشکار ۴۸ساعت پیش از دور ششم مذاکرات غیرمستقیم میان عراقچی و ویتکاف، انجام شد که منجر به توقف مذاکرات تا به امروز شده است.
ایالات متحده آمریکا نیز به عملیات اسرائیل پیوست و سه سایت هسته‌ای ایران را بمباران کرد. در این رابطه عراقچی گفت تاسیسات سوم و جدید غنی‌سازی در نزدیکی اصفهان نیز هدف حمله قرار گرفت؛ سایتی که تهران چند روز پیش از جنگ اعلام کرده بود در پاسخ به گزارش انتقادی مغرضانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فعال خواهد شد. وزیر خارجه ایران گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم، آمادگی‌ها برای غنی‌سازی انجام شده بود، اما این سایت هنگام حمله فعال نبوده است.»
چالش‌های داخلی مذاکره
وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه جنگ اخیر باعث افزایش مخالفت‌ها با مذاکرات در میان بدنه حاکمیت شده و برخی نیز خواستار مسلح‌سازی برنامه هسته‌ای شده‌اند، گفت که این مسائل نشان‌دهنده چالش‌های پیش روی ازسرگیری دیپلماسی است. همزمان عراقچی تاکید کرد که نظام جمهوری اسلامی به برنامه‌ای صلح‌آمیز و غیرنظامی پایبند است، دکترین خود را تغییر نمی‌دهد و همچنان به فتوای بیست‌ساله رهبر انقلاب که تولید سلاح هسته‌ای را حرام اعلام کرده، پایبند خواهد بود. عراقچی ادامه داد: «احساسات ضد مذاکره بسیار بالاست. مردم به من می‌گویند وقتت را تلف نکن، فریب آنها را نخور… اگر به مذاکره بیایند، فقط برای پوشاندن نیات دیگرشان است.»
مقام‌های غربی می‌گویند که برنامه هسته‌ای ایران هرچند به‌شدت آسیب دیده، اما نابود نشده است و ایران بخشی از ذخایر خود را حفظ کرده است. عراقچی گفت نمی‌داند این ذخایر کجاست، اما افزود که تهران همچنان توانایی غنی‌سازی اورانیوم را دارد. وی ادامه داد اینکه چه زمانی و چگونه غنی‌سازی را از سر بگیریم، به شرایط بستگی دارد. عراقچی تاکید کرد: «تا زمانی که ترامپ خواهان غنی‌سازی صفر از سوی ایران باشد، توافقی در کار نخواهد بود؛ درواقع واشنگتن باید نگرانی‌هایش را از طریق مذاکره مطرح کند. ما می‌توانیم مذاکره کنیم، آنها استدلال‌شان را ارائه دهند و ما هم استدلال خود را.» به گزارش فایننشال تایمز، یک مقام آمریکایی هم گفت واشنگتن «آماده مذاکره مستقیم با ایرانی‌هاست». با‌این‌حال، دولت ترامپ روز چهارشنبه با اعمال تحریم‌های جدید علیه یک شبکه حمل‌ونقل نفتی، بر قصد خود برای ادامه کمپین شکست‌خورده «فشار حداکثری» علیه ایران تاکید کرد.
هشدار به تروئیکا
همچنین عراقچی از بریتانیا، فرانسه و آلمان، امضاکنندگان اروپایی توافق ۲۰۱۵، انتقاد کرد؛ کشورهایی که هشدار داده‌اند اگر تهران مذاکرات با واشنگتن و همکاری با آژانس را از سر نگیرد، مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل را در پایان اوت فعال خواهند کرد. عراقچی گفت اگر این کشورها چنین اقدامی کنند، تهران مذاکرات با قدرت‌های اروپایی را پایان خواهد داد و آنها را به عدم پایبندی به تعهداتشان در توافق ۲۰۱۵ متهم کرد. او گفت: «در‌حال‌حاضر دلیلی برای مذاکره با اروپایی‌ها وجود ندارد، چون نه می‌توانند تحریم‌ها را بردارند و نه کاری از دستشان برمی‌آید. اگر مکانیسم بازگشت تحریم‌ها را فعال کنند، یعنی برای آنها دیگر راهی باقی نمانده است.»
آمادگی آمریکا برای مذاکره
پس از انتشار این صحبت‌های وزیر خارجه ایران، تامی پیگوت، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، مدعی شد: «تاکید می‌کنم که ایالات متحده آماده مذاکره با ایران است. ایران فرصت کوتاهی دارد، اما توپ در زمین ایران است، بنابراین منتظریم ببینیم که آنها در این زمینه چه می‌کنند.»
خبرنگاری از معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشستی خبری در واشنگتن پرسید: «وزیر امور خارجه ایران به فایننشال تایمز گفت که ایالات متحده باید قبل از مذاکرات هسته‌ای، در مورد جبران مالی توافق کند، زیرا ایالات متحده به سایت‌های هسته‌ای ایران حمله کرده است. آیا در این مورد نظری دارید؟» این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد که درخواست «غرامت» از ایالات متحده آمریکا «مضحک» است و ادعا کرد: «اگر ایران واقعا می‌خواست پول پس‌انداز کند یا برخی از سیاست‌های تحریمی را کاهش دهد، باید از انجام اقدامات بی‌ثبات‌کننده دست برمی‌داشت.»
تداوم خصومت‌ورزی
از دیگر سو همزمان با تلاش غربی‌ها برای پیگیری روند دیپلماسی با ایران شاهد برخی اقدامات هستیم که بدون شک به این روند آسیب وارد می‌کند. در این راستا اخیرا آمریکا، انگلیس و چند کشور غربی دیگر ایران را به تلاش ادعایی برای «کشتن، آدم‌ربایی و آزار و اذیت» مردم در خاک خود متهم کند. این اتهام غربی با واکنش تهران مواجه شد و اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اقدام آمریکا، فرانسه و چند کشور دیگر غربی در تکرار اتهام‌های بی‌اساس و مضحک علیه ایران را به‌عنوان فرافکنی آشکار و تلاش برای انحراف افکار عمومی از مهم‌ترین موضوع روز، یعنی نسل‌کشی در فلسطین اشغالی، توصیف و محکوم کرد.
