ضرب العجل آمریکا و تروئیکای اروپا برای فعال سازی اسنپ بک
آمریکا و تروئیکای اروپا اسنپ‌بک را هم به‌عنوان ابزاری برای فشار بر ایران در جریان مذاکرات و هم به‌عنوان گزینه‌ی جایگزین در صورت شکست دیپلماسی تلقی می‌کنند.
چرا این مهم است: اگر تا آن زمان توافقی حاصل نشود، این سه کشور اروپایی قصد دارند سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» را فعال کنند؛ سازوکاری که به‌طور خودکار تمامی تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که طبق توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ لغو شده بودند را دوباره اعمال خواهد کرد.
جزئیات بیشتر: بند اسنپ‌بک — که برای واکنش کشورهای عضو به نقض توافق توسط ایران در نظر گرفته شده بود — در ماه اکتبر منقضی خواهد شد.
فرآیند فعال‌سازی اسنپ‌بک حدود ۳۰ روز طول می‌کشد و اروپایی‌ها می‌خواهند این فرآیند را پیش از آن‌که روسیه در ماه اکتبر ریاست دوره‌ای شورای امنیت را برعهده گیرد، به پایان برسانند.
اما ایران استدلال می‌کند که هیچ مبنای حقوقی‌ای برای بازاعمال تحریم‌ها وجود ندارد و تهدید کرده در واکنش به این اقدام از پیمان عدم اشاعه‌ی سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خارج خواهد شد.
خبر اصلی: تماس تلفنی بین روبیو و همتایان اروپایی‌اش با هدف هماهنگی مواضع درباره اسنپ‌بک و مسیر پیش‌روی دیپلماسی هسته‌ای با ایران انجام شد، به گفته منابع مطلع.
نکته مهم: به گفته دو منبع، اروپایی‌ها در روزها و هفته‌های پیش‌رو قصد دارند با ایران وارد تعامل شوند و این پیام را منتقل کنند که ایران در صورت اتخاذ برخی گام‌ها برای اطمینان‌بخشی به جامعه جهانی درباره برنامه هسته‌ای‌اش، می‌تواند از بازگشت تحریم‌های اسنپ‌بک جلوگیری کند.
چنین گام‌هایی می‌تواند شامل ازسرگیری نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد؛ نظارتی که ایران پس از حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای‌اش تعلیق کرد.
یکی از منابع گفت گام احتمالی دیگر، خروج حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد از ایران است؛ اورانیومی که در آن سایت‌ها نگهداری می‌شود.
پشت صحنه: از زمان پایان جنگ میان ایران و اسرائیل، دولت ترامپ تلاش کرده مذاکرات برای دستیابی به یک توافق هسته‌ای جدید را از سر بگیرد.
برخی مقام‌ها در فرانسه، آلمان، بریتانیا و اسرائیل نگران بودند که دولت ترامپ به قدرت‌های اروپایی فشار بیاورد تا سازوکار اسنپ‌بک را فعال نکنند، مبادا به تلاش‌ها برای مذاکرات بالقوه آسیب بزند.
به گفته دو مقام اسرائیلی، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هنگام سفر اخیر خود به کاخ سفید، این موضوع را با دونالد ترامپ، مارکو روبیو و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید، مطرح کرد.
نتانیاهو از ترامپ خواست مانع اسنپ‌بک نشود و به ویتکاف گفت ایالات متحده باید به‌طور صریح به ایرانی‌ها اعلام کند که اگر می‌خواهند به توافقی دست یابند و از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل جلوگیری کنند، زمان زیادی ندارند. یکی از مقام‌های اسرائیلی گفت: «ما احساس کردیم ترامپ و تیمش با ما هم‌نظر بودند.»
آنچه می‌گویند: یک مقام ارشد آمریکایی گفت دولت ترامپ از فعال‌سازی اسنپ‌بک حمایت می‌کند و آن را اهرمی در مذاکرات با ایران می‌داند.
این مقام افزود که ترامپ از این‌که ایرانی‌ها هنوز به میز مذاکره بازنگشته‌اند، بسیار ناامید و خشمگین است.
او همچنین گفت ویتکاف به ایرانی‌ها به‌صراحت اعلام کرده که هرگونه گفت‌وگوی آتی باید مستقیم و بدون واسطه انجام شود تا از سوءتفاهم جلوگیری شود و روند مذاکرات تسریع گردد.
